Welkom
Welkom bij Waardevol Tiel.
Betrokken, adviserend maar het historisch
besef altijd op de eerste plaats.
Gevraagd, maar veelal ongevraagd houden
we de plannen van de gemeente Tiel tegen het
licht.
Het gaat ons om Tiel, een stad om van te
houden.
Kijk met ons mee, geef uw mening, daar
worden we met z'n allen beter van.
Help ons.
Help ons Tiel, stad en natuur te beschermen! Waardevol Tiel zet zich in voor het behoud van cultuur en natuur in en om Tiel. Dat doen wij als vrijwilligers in een vereniging die onafhankelijk en zonder subsidie werkt. Of het nu gaat om de ondoordachte aanleg van velden met zonnepanelen, dijkverzwaring, de bescherming van roeken, het behoud van erfgoed, zoals de voormalige VVV-kiosk op de Veemarkt, we denken mee en komen met voorstellen. Of, als het niet anders kan, met een bezwaarschrift. Of wij doen mee met de open monumenten-dag in september en de historische stadswandeling. Dat kunnen wij niet alleen. Wij zijn afhankelijk van onze leden, donateurs en mensen die ons bij onze activiteiten willen helpen. Wilt u ons helpen? Dat kan: - word lid en praat mee. - vraag uw kennissen en vrienden om lid te worden. Of doe een lidmaatschap cadeau. - help ons als vrijwilliger bij open monumentendagen of stadswandelingen, geef u op. Voor €12,- per jaar bent u al lid: http://www.waardevoltiel.nl/lidmaatschap.htm Samen zorgen we er voor dat het goed leven blijft in Tiel! Met vriendelijke groet, Arnoud. voorzitter.
Gelders volkslied: https://www.youtube.com/watch?v=sXxM8BhFB6c
Hamse Biezen
De Hamse Biezen is een oeroud straatje dat, gelegen in
het akkerland, ooit de kortste verbindingsweg vormde
tussen Kapel-Avezaath en Kerk- Avezaath. Die
verbinding werd zo rond 1960 doorsneden met de
aanleg van de A15 en als de ‘hoofdweg’ tussen de beide
dorpen vervangen door de aanleg van de
Provincialeweg. Het is nu nog meer een landwegje
geworden dan het altijd al was. Maar tegenwoordig met
nauwelijks verkeer, behalve naar de manege op de hoek
met de Zoelsestraat. Maar de akkerlanden overheersen
nog steeds en laten wandelaar en fietser de sfeer van
het verleden nog proeven. Helaas dreigt die sfeer echter
verloren te gaan, want er zijn plannen om op de akker
tegenover de op zichzelf goed bij de sfeer van de Hamse
Biezen passende manege een fabriekshal te bouwen. Op
die plaats was eerder al een plan om tuinbedrijf De
Boerderie uit Wadenoyen naartoe te verplaatsen.
Daarvoor werd weliswaar het bestemmingsplan van de
akker aangepast, maar om onduidelijke reden ging de
verplaatsing niet door. Nu is er dus weer een ander plan.
Een bedrijf dat aan automatisering en robotisering van
landbouwmachines doet, wil er een bedrijfshal
neerzetten en de rest van de akker gebruiken om de
machines in het gebruik te testen. Een beetje jammer
voor het beeld van de straat, maar ja, een bedrijf dat als
testbedrijf toch in zekere zin agrarisch bezig is, valt
waarschijnlijk moeilijk te weren uit een agrarische
omgeving. Ook zou een dergelijk bedrijf niet uit de
voeten kunnen op een industrieterrein, omdat het daar
zal ontbreken aan een proefveld. Bovendien ruikt
robotisering naar hightech en hoogwaardige
werkgelegenheid. Zeg daar als gemeente maar eens nee
tegen.
(zie voor het vervolg van dit artikel het maart-nummer
van ons magazine elders op website)
Vergaderingen 2023.
Aanvang 19.30 uur.
(derde donderdagavond van de maand)
Plaats: Kerkstraat 32.
donderdag 20 april
donderdag 11of 18 mei
donderdag 15 juni
donderdag 20 juli
donderdag 21 september
donderdag 19 oktober
donderdag 16 november
donderdag 21 december
Waardevol Tiel
WERKGROEP VOOR CULTUURHISTORIE EN
LEEFOMGEVING
voortzetting van Milieuwerkgroep Tiel
www.waardevoltiel.nl
Voorzitter: Arnoud Reijnen
Secretaris: Nancy Hageman
Simon Vestrijkstraat 19
4003 DX Tiel
miss_nancyhageman@hotmail.com
06-55121210
Penningmeester: Ronald van Lith
Meidoornstraat 12
4001 ZE Tiel
rhvanlith@gmail.com
Contributies/donaties ING betaalrekening:
NL17INGB0003386081 t.n.v.
“WAARDEVOL TIEL”
werkgr cultuurhistorie/leefomg. te Tiel
BIC : INGBNL2A
Info en contact: waardevoltiel@gmail.com
Help ons.
Help ons Tiel, stad en natuur te beschermen! Waardevol Tiel zet zich in voor het behoud van cultuur en natuur in en om Tiel. Dat doen wij als vrijwilligers in een vereniging die onafhankelijk en zonder subsidie werkt. Of het nu gaat om de ondoordachte aanleg van velden met zonnepanelen, dijkverzwaring, de bescherming van roeken, het behoud van erfgoed, zoals de voormalige VVV-kiosk op de Veemarkt, we denken mee en komen met voorstellen. Of, als het niet anders kan, met een bezwaarschrift. Of wij doen mee met de open monumenten-dag in september en de historische stadswandeling. Dat kunnen wij niet alleen. Wij zijn afhankelijk van onze leden, donateurs en mensen die ons bij onze activiteiten willen helpen. Wilt u ons helpen? Dat kan: - word lid en praat mee. - vraag uw kennissen en vrienden om lid te worden. Of doe een lidmaatschap cadeau. - help ons als vrijwilliger bij open monumentendagen of stadswandelingen, geef u op. Voor €12,- per jaar bent u al lid: http://www.waardevoltiel.nl/lidmaatschap.htm Samen zorgen we er voor dat het goed leven blijft in Tiel! Met vriendelijke groet, Arnoud. voorzitter.
vergaderingen 2022.
Aanvang 19.30 uur.
(derde donderdagavond van de maand)
Plaats: Kerkstraat 32.
Hamse Biezen
De Hamse Biezen is een oeroud straatje dat,
gelegen in het akkerland, ooit de kortste
verbindingsweg vormde tussen Kapel-Avezaath en
Kerk- Avezaath. Die verbinding werd zo rond 1960
doorsneden met de aanleg van de A15 en als de
‘hoofdweg’ tussen de beide dorpen vervangen door
de aanleg van de Provincialeweg. Het is nu nog
meer een landwegje geworden dan het altijd al was.
Maar tegenwoordig met nauwelijks verkeer, behalve
naar de manege op de hoek met de Zoelsestraat.
Maar de akkerlanden overheersen nog steeds en
laten wandelaar en fietser de sfeer van het verleden
nog proeven. Helaas dreigt die sfeer echter verloren
te gaan, want er zijn plannen om op de akker
tegenover de op zichzelf goed bij de sfeer van de
Hamse Biezen passende manege een fabriekshal te
bouwen. Op die plaats was eerder al een plan om
tuinbedrijf De Boerderie uit Wadenoyen naartoe te
verplaatsen. Daarvoor werd weliswaar het
bestemmingsplan van de akker aangepast, maar
om onduidelijke reden ging de verplaatsing niet
door. Nu is er dus weer een ander plan. Een bedrijf
dat aan automatisering en robotisering van
landbouwmachines doet, wil er een bedrijfshal
neerzetten en de rest van de akker gebruiken om de
machines in het gebruik te testen. Een beetje
jammer voor het beeld van de straat, maar ja, een
bedrijf dat als testbedrijf toch in zekere zin
agrarisch bezig is, valt waarschijnlijk moeilijk te
weren uit een agrarische omgeving. Ook zou een
dergelijk bedrijf niet uit de voeten kunnen op een
industrieterrein, omdat het daar zal ontbreken aan
een proefveld. Bovendien ruikt robotisering naar
hightech en hoogwaardige werkgelegenheid. Zeg
daar als gemeente maar eens nee tegen.
(zie voor het vervolg van dit artikel het maart-
nummer van ons magazine elders op website)
Welkom
Welkom bij Waardevol Tiel.
Betrokken, adviserend maar het historisch
besef altijd op de eerste plaats.
Gevraagd, maar veelal ongevraagd houden
we de plannen van de gemeente Tiel tegen het
licht.
Het gaat ons om Tiel, een stad om
van te houden.
Kijk met ons mee, geef uw mening, daar
worden we met z'n allen beter van.
donderdag 19 januari
donderdag 16 februari
donderdag 16 maart
donderdag 20 april
donderdag 11of 18 mei
donderdag 15 juni
donderdag 20 juli
donderdag 21 september
donderdag 19 oktober
donderdag 16 november
donderdag 21 december
Waardevol Tiel jubileert.
45 jaar geleden...
Op de kop af 45 jaar geleden verzamelde zich een groep Tielenaren in de voormalige rectorswoning, het
clubhuis de Poort, in de Kloosterstraat. Die bijeenkomst was de start van wat toen de Milieuwerkgroep Tiel was
en nu Waardevol Tiel, werkgroep voor cultuurhistorie en leefomgeving. Ik was er bij, op de rijpe leeftijd van net
nog 16 jaar. De tijd vliegt. Tijd voor een feestje? Ja en nee...
Het blijft bijzonder dat een organisatie zo lang blijft bestaan, een club mensen die zich druk maakt om de
kwaliteit van leven in Tiel. Toen was het de tijd van de club van Rome en grenzen aan de groei. Het milieu stond
op de voorgrond. De Waal was op weg een dode rivier te worden, Verdugt vroeg de aandacht.
Hinderwetvergunningen bleken vaak decennia oud te zijn, als ze er al waren. Handhaving was een dode letter.
Ook voor de natuur, het landschap, de kwaliteit van onze omgeving zag het er somber uit. De dijkverzwaring
oude-stijl stond garant voor een forse aantasting van cultuurhistorische waarden. De ruilverkaveling Avezaath-
Ophemert voorzag een voor de landbouw optimaal ingericht en rechtgetrokken landschap. Tiel had
ongebreidelde groeiplannen waarbij het buitengebied het kind van de rekening dreigde te worden.
Er is veel veranderd en verbeterd.
De milieuzorg is geprofessionaliseerd, er is toezicht. De dijkverzwaring blijft een lastig verhaal maar er wordt in
ieder geval zorgvuldig gewerkt, met besef voor cultuurhistorie en landschap. De uiterwaarden zijn beschermde
natuurgebieden. De zalmen trekken de Waal weer op en zelfs de bever is weer terug van weggeweest. Je zou
zeggen dat we op de goede weg zijn. Zou zeggen, want die vooruitgang is maar deels. Wie vroeger door het
Maurikse en Zoelense veld fietste werd beloond met kievitten, grutto’s en al die andere weidevogels. Je zou er
tureluurs van worden. Die weidevogels voelen zichbij ons niet meer thuis. De Betuwe is een zorgvuldig
vormgegeven gebied voor intensieve landbouw geworden. De insectenstand is gedecimeerd.
Ruw wakker geschud.
Door de stikstof crisis zijn we ruw wakker geschud. In een slag werd duidelijk dat waar was wat de club van
Rome verkondigde, er zijn grenzen aan de groei. In de woorden van de commissie Remkes: “De tijd van
juridische trucs en listen is echt voorbij. De natuur moet herstellen en de uitstoot van stikstof moet omlaag.”
Die woorden resulteerden in de grootste boerenopstand van de afgelopen eeuw en een fundamentele
ontkenning van alle problematiek. Plus een geweldig rookgordijn dat de landbouw Nederland van voedsel
voorziet. Die waarheid wordt overigens door een blik op de etiketten in de supermarkt ontkracht. Waarbij de
mythe van de Ot-en Sien boerderij ook een stevige rol speelt in de discussie. De schaalvergroting in de
landbouw zet onverminderd door. Er zijn steeds minder, maar wel steeds grotere bedrijven. In de discussie
rondom de landbouw wordt ook nog gesteld dat Nederland ‘te klein is voor 150 versnipperde natuurgebieden
die onder natura 2000 vallen’. Dat zijn overigens in het algemeen gebieden van 1000 hectare of meer die dan al
beschermd natuurreservaat waren voordat de Nederlandse staat ze onder de Europese regels bracht. Er is (nog
steeds) werk aan de winkel in een klimaat dat niet bevorderlijk is voor dialoog en discussie.
Cultuurhistorie.
In de loop van de jaren is de aandacht voor cultuur en cultuurhistorie steeds groter geworden. Dat is een
reactie op de vaak ingrijpende veranderingen in het straatbeeld. Gebouwen verdwenen en wat er voor
terugkwam was niet altijd even fraai. Om het zacht uit te drukken. Ook de Tielse politiek lijkt nu meer van de
noodzaak om de historische waarden van het oude Tiel te beschermen doordrongen. Wat niet weg neemt dat
het evenwicht tussen de projectontwikkelaar en de overheid wankel is. Al zijn er ook lichtpunten aan de
horizon, zoals de recente restauratie van het oude postkantoor aantoont. Ronduit zorgelijk zijn daarentegen de
plannen rond de oude Zoutkeet aan de kop van wat ooit de Oude Haven was. Waardevol Tiel en de
Oudheidkamer werken nauw samen om het belang van de historie van de stad op de kaart te zetten en te
houden.
En toen werd alles anders.
Waardevol Tiel is 45 jaar. Een leeftijd die ons nog net niet in de gevarenzone van het corona virus brengt. Een
virus dat veel leed gebracht heeft en brengt. Een ziekte die het “nieuwe normaal” en de anderhalve-meter
samenleving bracht. De vraag is nu wanneer wij er in slagen die ziekte een halt toe te roepen. Minstens even
prangend is de vraag hoe onze samenleving verandert. Want wie de IC capaciteit afstemt op de gemiddelde
vraag en een beetje, is economisch waarschijnlijk verantwoord bezig. De werkelijkheid in het zicht van de crisis
is dan weer een heel andere. Blijf gezond en geniet van Tiel en de Betuwe!
Arnoud Reijnen
Waardevol Tiel jubileert.
45 jaar geleden...
Op de kop af 45 jaar geleden verzamelde zich een groep
Tielenaren in de voormalige rectorswoning, het clubhuis
de Poort, in de Kloosterstraat. Die bijeenkomst was de
start van wat toen de Milieuwerkgroep Tiel was en nu
Waardevol Tiel, werkgroep voor cultuurhistorie en
leefomgeving. Ik was er bij, op de rijpe leeftijd van net
nog 16 jaar. De tijd vliegt. Tijd voor een feestje? Ja en
nee...
Het blijft bijzonder dat een organisatie zo lang blijft
bestaan, een club mensen die zich druk maakt om de
kwaliteit van leven in Tiel. Toen was het de tijd van de
club van Rome en grenzen aan de groei. Het milieu stond
op de voorgrond. De Waal was op weg een dode rivier te
worden, Verdugt vroeg de aandacht.
Hinderwetvergunningen bleken vaak decennia oud te
zijn, als ze er al waren. Handhaving was een dode letter.
Ook voor de natuur, het landschap, de kwaliteit van onze
omgeving zag het er somber uit. De dijkverzwaring oude-
stijl stond garant voor een forse aantasting van
cultuurhistorische waarden. De ruilverkaveling Avezaath-
Ophemert voorzag een voor de landbouw optimaal
ingericht en rechtgetrokken landschap. Tiel had
ongebreidelde groeiplannen waarbij het buitengebied het
kind van de rekening dreigde te worden. Veel veranderd
en verbeterd Er was dus werk aan de winkel.
Er is veel veranderd en verbeterd.
De milieuzorg is geprofessionaliseerd, er is toezicht. De
dijkverzwaring blijft een lastig verhaal maar er wordt in
ieder geval zorgvuldig gewerkt, met besef voor
cultuurhistorie en landschap. De uiterwaarden zijn
beschermde natuurgebieden. De zalmen trekken de Waal
weer op en zelfs de bever is weer terug van weggeweest.
Je zou zeggen dat we op de goede weg zijn. Zou zeggen,
want die vooruitgang is maar deels. Wie vroeger door het
Maurikse en Zoelense veld fietste werd beloond met
kievitten, grutto’s en al die andere weidevogels. Je zou er
tureluurs van worden. Die weidevogels voelen zichbij ons
niet meer thuis. De Betuwe is een zorgvuldig
vormgegeven gebied voor intensieve landbouw
geworden. De insectenstand is gedecimeerd.
Ruw wakker geschud.
Door de stikstof crisis zijn we ruw wakker geschud. In
een slag werd duidelijk dat waar was wat de club van
Rome verkondigde, er zijn grenzen aan de groei. In de
woorden van de commissie Remkes: “De tijd van
juridische trucs en listen is echt voorbij. De natuur moet
herstellen en de uitstoot van stikstof moet omlaag.” Die
woorden resulteerden in de grootste boerenopstand van
de afgelopen eeuw en een fundamentele ontkenning van
alle problematiek. Plus een geweldig rookgordijn dat de
landbouw Nederland van voedsel voorziet. Die waarheid
wordt overigens door een blik op de etiketten in de
supermarkt ontkracht. Waarbij de mythe van de Ot-en
Sien boerderij ook een stevige rol speelt in de discussie.
De schaalvergroting in de landbouw zet onverminderd
door. Er zijn steeds minder, maar wel steeds grotere
bedrijven. In de discussie rondom de landbouw wordt
ook nog gesteld dat Nederland ‘te klein is voor 150
versnipperde natuurgebieden die onder natura 2000
vallen’. Dat zijn overigens in het algemeen gebieden van
1000 hectare of meer die dan al beschermd
natuurreservaat waren voordat de Nederlandse staat ze
onder de Europese regels bracht. Er is (nog steeds) werk
aan de winkel in een klimaat dat niet bevorderlijk is voor
dialoog en discussie.
Cultuurhistorie.
In de loop van de jaren is de aandacht voor cultuur en
cultuurhistorie steeds groter geworden. Dat is een reactie
op de vaak ingrijpende veranderingen in het straatbeeld.
Gebouwen verdwenen en wat er voor terugkwam was
niet altijd even fraai. Om het zacht uit te drukken. Ook de
Tielse politiek lijkt nu meer van de noodzaak om de
historische waarden van het oude Tiel te beschermen
doordrongen. Wat niet weg neemt dat het evenwicht
tussen de projectontwikkelaar en de overheid wankel is.
Al zijn er ook lichtpunten aan de horizon, zoals de recente
restauratie van het oude postkantoor aantoont. Ronduit
zorgelijk zijn daarentegen de plannen rond de oude
Zoutkeet aan de kop van wat ooit de Oude Haven was.
Waardevol Tiel en de Oudheidkamer werken nauw samen
om het belang van de historie van de stad op de kaart te
zetten en te houden.
En toen werd alles anders.
Waardevol Tiel is 45 jaar. Een leeftijd die ons nog net niet
in de gevarenzone van het corona virus brengt. Een virus
dat veel leed gebracht heeft en brengt. Een ziekte die het
“nieuwe normaal” en de anderhalve-meter samenleving
bracht. De vraag is nu wanneer wij er in slagen die ziekte
een halt toe te roepen. Minstens even prangend is de
vraag hoe onze samenleving verandert. Want wie de IC
capaciteit afstemt op de gemiddelde vraag en een beetje,
is economisch waarschijnlijk verantwoord bezig. De
werkelijkheid in het zicht van de crisis is dan weer een
heel andere. Blijf gezond en geniet van Tiel en de Betuwe!
Arnoud Reijnen
Eerste
ziekenzorg in
Tiel
maart 2019
Vanaf 1875 vormden 3 gebouwen aan de Hoveniersweg, het begin van de ziekenzorg in Tiel. Op deze plek zijn ruim 50 jaar zieken verzorgd en huisraad ontsmet. Dit alles om aan epidemieën een einde te maken. Er was een Ziekenbarak, een Ontsmettingsoven en een Beheerderswoning. De historie is nu nog zichtbaar en geeft een beeld en een verhaal over de begin periode van gemeentelijke ziekenzorg vanaf 1875. Het gebouw van de ontsmettingsoven en de beheerderswoning staan er nog. De ziekenbarak is in 1930 vervangen door 5 woningen. Tiel is één van de weinige gemeenten, waar dit zorg-erfgoed nog zichtbaar is en doorverteld kan worden. Foto’s en achtergrond informatie: www.ziekenzorgtiel.nl http://www.hoveniersweg104.nl/Energie veranderingen in Tiel
11 dec 2018
Binnen de genzen van Tiel zoveel mogelijk energie besparende en opwekkende projecten stimuleren en het Lingelandschap behouden. Dat is de uitdaging die de Energiegroep Tiel is aangegaan. lees verder Tiel BreedHistorische Havenkraan 6dec
2018
Op de kademuur aan de Oliemolenwal moet ooit een middelleeuws uitgevoerde havenkraan hebben gestaan. Weinig Tielenaren zijn er van op de hoogte dat zich op die plaats tot ver in de late middeleeuwen de Lingehaven bevond, die bereikbaar was vanaf de Linge en de toen nog bevaarbare Dode Linge. zie verder: BinnenststadWerfkelder 3 dec 2018
De stad Tiel bezit, enigszins verborgen in de oorspronkelijke stadswal van de Oliemolenwal, nog een heuse werfkelder. Alleen is daar tot nu toe niet al te zuinig mee omgegaan. De oorspronkelijke houten deuren, waarmee de toegang tot in de jaren zestig nog was afgesloten, waren in die tijd al zo slecht dat deze zijn verwijderd en de ingang werd dichtgemetseld. Waardevol Tiel is echter de mening toegedaan dat zo’n bijzonder object niet verloren mag gaan en herwaardering verdiend. zie verder: Binnenstad!
Er mogen geen bomen
"verdwijnen" 5 mei 2018
Een zoveelste aanslag op onze toch al niet boomrijke stad. Rondom het nieuw te bouwen winkelcentrum Kwadrant lijken de bomen te moeten verdwijnen. De partijen worden opgeroepen, krachtig het tij te keren. Lees verderVVV kiosk mei 2020.
Tevredenheid alom. De voormalige VVV-kiosk is onder het toeziend oog van bestuursleden van de Stichting Stadsherstel Tiel opgeleverd door de restauratieploeg van de Vree en Sliepen. Die restauratie heeft flink wat voeten in de aarde gehad. Ook waren er de nodige onaangename verrassingen, de vloer bleek verrot en de vorige exploitant van voorheen cafetaria de Brug had de nodige containers met vet achtergelaten. Maar nu is de kiosk weer een sierraad aan de Veemarkt. De kiosk is oorspronkelijk gebouwd voor de VVV van Tiel. Het is een bijzonder gebouw uit de wederopbouwperiode van na de oorlog. Het gebouw is simpel, eenvoudig en strak van lijn met kenmerkende stalen kozijnen. Opvallend is ook het casetteplafond van het betonnen dak, een gewichtsbesparende constructie die al door de Romeinen werd toegepast. Nadat de exploitant van de fritestent er de brui aan gegeven had, dreigde de sloop. Dat was tegen het zere been van een aantal leden van Waardevol Tiel, waarbij Peter Schipper de aanjager was. De historie van de kiosk werd onderzocht en onder de aandacht van de gemeente gebracht. Die stemde in met uitstel van de sloop. De Stichting Stadsherstel Tiel nam vervolgens de verantwoordelijkheid voor de restauratie op zich. Die restauratie vergde een forse investering. Ook werd er gezocht naar een exploitant. Corrie en Herman Op ‘t Hof, beter bekend van de Betuwse Gebakkraam, gaan in de gerestaureerde kiosk aan de slag met ‘Churros and More’. Opening binnenkort! . lees ook
Voorpagina
Vergeten zijn ze. vervuild, toen afgesloten. Weg met die troep. Het stinkt en niemand die er door heen looopt. Ja zo veranderd het centrum in een centrum zonder details, zonder historie, De warmte en eigene moet blijven ook in Tiel. Gelukkig is er aandacht en actie: Ze worden in ere hersteld. Een overzicht van de steegjes en hun "toestand". Het duurt wel even voordat het document zichtbaar is.
2018 Steegjes
De dijk wordt verzwaard…
dec 2018
De dijk wordt verzwaard. Dat was zo’n drie jaar geleden de mededeling. Niet voor het eerst, dat was ook in de jaren ’80 het geval. Er zijn nieuwe normen van kracht, voorheen gold voor de rivierdijken een norm van een hoogwater dat ééns in de 1250 jaar, nu wordt dat ééns in de 100 jaar. Dus kwam het dijkvak Tiel- Waardenburg aan de beurt en is gestart met de planning voor de stad Tiel zelf. lees verder Tiel Breed
Nieuws
8 april 2022 Er is een nieuwe
uitgave van De Linge
Achterna
dat is een mooi werk. Een goed overzicht van de Stad Tiel en het water. Water: een bedreiging en ook een bron van economische groei. Met kaarten en toelichting, de Linge dwars door de stad, niet meer voor te stellen. Geniet er nog even van, het landschap komt steeds meer in de knel.Stadsmuurrestanten
geplaast sept 2020
Bij het uitgraven van de bouwput voor het Zindercomplex, zijn destijds flinke muurdelen van de oude stadsmuur tevoorschijn gekomen. Die stadsmuur stond direct aan het water van een gedempt deel en in het verlengde van de bestaande stadsgracht. Gelukkig zijn deze muurdelen door de gemeente met zorg behandeld en opgeslagen op de gemeentewerf. Een muurdeel is nu herplaatst in de lijn waar ze ook vandaan komen. Zie verder: Binnenstad
Eerste ziekenzorg in Tiel
maart 2019
Vanaf 1875 vormden 3 gebouwen aan de Hoveniersweg, het begin van de ziekenzorg in Tiel. Op deze plek zijn ruim 50 jaar zieken verzorgd en huisraad ontsmet. Dit alles om aan epidemieën een einde te maken. Er was een Ziekenbarak, een Ontsmettingsoven en een Beheerderswoning. De historie is nu nog zichtbaar en geeft een beeld en een verhaal over de begin periode van gemeentelijke ziekenzorg vanaf 1875. Het gebouw van de ontsmettingsoven en de beheerderswoning staan er nog. De ziekenbarak is in 1930 vervangen door 5 woningen. Tiel is één van de weinige gemeenten, waar dit zorg-erfgoed nog zichtbaar is en doorverteld kan worden. Foto’s en achtergrond informatie: www.ziekenzorgtiel.nl http://www.hoveniersweg104.nl/Energie veranderingen in
Tiel 11 dec 2018
Binnen de genzen van Tiel zoveel mogelijk energie besparende en opwekkende projecten stimuleren en het Lingelandschap behouden. Dat is de uitdaging die de Energiegroep Tiel is aangegaan. lees verder Tiel BreedHistorische Havenkraan 6dec
2018
Op de kademuur aan de Oliemolenwal moet ooit een middelleeuws uitgevoerde havenkraan hebben gestaan. Weinig Tielenaren zijn er van op de hoogte dat zich op die plaats tot ver in de late middeleeuwen de Lingehaven bevond, die bereikbaar was vanaf de Linge en de toen nog bevaarbare Dode Linge. zie verder: BinnenststadWerfkelder 3 dec 2018
De stad Tiel bezit, enigszins verborgen in de oorspronkelijke stadswal van de Oliemolenwal, nog een heuse werfkelder. Alleen is daar tot nu toe niet al te zuinig mee omgegaan. De oorspronkelijke houten deuren, waarmee de toegang tot in de jaren zestig nog was afgesloten, waren in die tijd al zo slecht dat deze zijn verwijderd en de ingang werd dichtgemetseld. Waardevol Tiel is echter de mening toegedaan dat zo’n bijzonder object niet verloren mag gaan en herwaardering verdiend. zie verder: Binnenstad!
Er mogen geen bomen
"verdwijnen" 5 mei 2018
Een zoveelste aanslag op onze toch al niet boomrijke stad. Rondom het nieuw te bouwen winkelcentrum Kwadrant lijken de bomen te moeten verdwijnen. De partijen worden opgeroepen, krachtig het tij te keren. Lees verderVVV kiosk mei 2020.
Tevredenheid alom. De voormalige VVV-kiosk is onder het toeziend oog van bestuursleden van de Stichting Stadsherstel Tiel opgeleverd door de restauratieploeg van de Vree en Sliepen. Die restauratie heeft flink wat voeten in de aarde gehad. Ook waren er de nodige onaangename verrassingen, de vloer bleek verrot en de vorige exploitant van voorheen cafetaria de Brug had de nodige containers met vet achtergelaten. Maar nu is de kiosk weer een sierraad aan de Veemarkt. De kiosk is oorspronkelijk gebouwd voor de VVV van Tiel. Het is een bijzonder gebouw uit de wederopbouwperiode van na de oorlog. Het gebouw is simpel, eenvoudig en strak van lijn met kenmerkende stalen kozijnen. Opvallend is ook het casetteplafond van het betonnen dak, een gewichtsbesparende constructie die al door de Romeinen werd toegepast. Nadat de exploitant van de fritestent er de brui aan gegeven had, dreigde de sloop. Dat was tegen het zere been van een aantal leden van Waardevol Tiel, waarbij Peter Schipper de aanjager was. De historie van de kiosk werd onderzocht en onder de aandacht van de gemeente gebracht. Die stemde in met uitstel van de sloop. De Stichting Stadsherstel Tiel nam vervolgens de verantwoordelijkheid voor de restauratie op zich. Die restauratie vergde een forse investering. Ook werd er gezocht naar een exploitant. Corrie en Herman Op ‘t Hof, beter bekend van de Betuwse Gebakkraam, gaan in de gerestaureerde kiosk aan de slag met ‘Churros and More’. Opening binnenkort! . lees ook
Nieuwe bomen voor de Binnenhoek
Voorpagina
Vergeten zijn ze. vervuild, toen afgesloten. Weg met die troep. Het stinkt en niemand die er door heen looopt. Ja zo veranderd het centrum in een centrum zonder details, zonder historie, De warmte en eigene moet blijven ook in Tiel. Gelukkig is er aandacht en actie: Ze worden in ere hersteld. Een overzicht van de steegjes en hun "toestand". Het duurt wel even voordat het document zichtbaar is.
2018 Steegjes
8 april 2022 Er is een
nieuwe uitgave van
De Linge Achterna
dat is een mooi werk. Een goed overzicht van de Stad Tiel en het water. Water: een bedreiging en ook een bron van economische groei. Met kaarten en toelichting, de Linge dwars door de stad, niet meer voor te stellen. Geniet er nog even van, het landschap komt steeds meer in de knel.Stadsmuurrestanten
geplaast sept 2020
Bij het uitgraven van de bouwput voor het Zindercomplex, zijn destijds flinke muurdelen van de oude stadsmuur tevoorschijn gekomen. Die stadsmuur stond direct aan het water van een gedempt deel en in het verlengde van de bestaande stadsgracht. Gelukkig zijn deze muurdelen door de gemeente met zorg behandeld en opgeslagen op de gemeentewerf. Een muurdeel is nu herplaatst in de lijn waar ze ook vandaan komen. Zie verder: Binnenstad
Galerie
Veranderend Tiel.
Een stad ontstaat niet zomaar. Er is een begin. Voor Tiel ligt dat eeuwen terug. De zee lag nog ‘voor de deur’ . Dat gaf internationale handel maar ook afgunst, het is van alle tijden. De stijd om de macht, politiek en kerkelijk (en vaak vermengt) Het heeft de stad gevormd. Grote rijkdom en ook armoede, tot vandaag de dag. Van “De Gouden Wagen” tot en met de “Armenschool”. Nog geen 120 jaar geleden was er geen stromend water, geen riool en geen electriciteit. Veranderingen, ook in een kleine stad, zijn noodzakelijk. De warmte van het centrum en de wijdsheid van de omgeving behouden, dat is de uitdaging. In deze Galerie zomaar wat ik tegenkwam op mijn wandeling door mijn beeld van Tiel.Zo hoog liggen de straten in tov NAP
Volgens https://ahn.arcgisonline.nl/ahnviewer/
Tiel
Kwelkade 6,3 m Stadhuis 6,4 m Hoveniersweg 6,5 m Burg Meslaan 5,4 m Ziekenhuis 6,1 m Ophemertsedijk 11,9 m Omgeving Tiel 4 mStroomafwaarts polders.
Omgeving Zaltbommel 3,5 m Omgeving Dortdrecht -1m Omgeving Rotterdan -2,5 mRivier waterhoogte
volgens https://waterinfo.rws.nl/#!/kaart/waterhoogte-t-o-v-nap/
periode 2008-2010 19 nov 2018
min max
Pannerden 6,80 13,23 639 cm Nijmegen 4,86 10,93 461 cm Dodewaard 3,40 9,34 341 cm Tiel 2,23 7,98 194 cm Zaltbommel 0,58 4,95 38 cm Dordrecht -18 cm Hoek van Holland -102 cm Evacuatie Tiel 30 januari 1995 tot 5 februari 1995 Hoogte Waal bij de Ophemertsedijk 9,6mVeranderingen met grote gevolgen ook voor Tiel;
Gas: 1850 gasfabriek vraagt om concessie (Versteend Verleden pag 209) 1851 straatlantarens op patentolie 1854 eerste Gasfabriek op gepacht terrein achter Bellevue 1856 straatlantarens in de binnenstad: de olielampen worden door gasvlinders vervangen. (Versteend Verleden pag 210) 1865 18 jan dhr Stout wil gasverlichting op Zandwijk. 1875 ingraven van gasbuizen. meer Water: 12 okt en 2 nov 1887 Discussie over Concessie aan C.P. Metelerbach voor aanleg en explotatie van waterleiding 15 aug 1888 B&W ziet er van af zelf waterleiding aan te leggen. 1889 overleg over brandkranen. 15 maart 1889 Concessie aan de Utrechtse Waterleiding Maatschappij. Elektriciteit: 1854 Eerste gloeilamp met gloeidraad van verkoolde bamboe vezel. 1878 Gloeilamp met 1 á 2 uur brandtijd. 1879 Gloeilamp met 14,5 uur brandtijd. 1880 Gloeilamp met 1200 uur brandtijd. 1890 Wisselstroom. 1922 electromotoren Spoor: 1839 20 september Eerste trein Haarlem Amsterdam. 1882 Op 1 november werd de spoorweg Geldermalsen-Tiel-Elst in gebruik genomen. Ook Tiel was nu per spoor bereikbaar. In 1885 doorgetrokken naar Dordrecht. meer Fiets: 1861 eerste fiets met twee even grote wielen achter elkaar, via trappers en ketting aangedreven. Pont: De gierpont Zeldenrust kwam in 1898 in de vaart en heeft tot en met 1940 gevaren Inundatiekanaal: 1880
Tiel vanaf 1882.
kaart
gg
hh
Galerie
Veranderend Tiel.
Een stad ontstaat niet zomaar. Er is een begin. Voor Tiel ligt dat eeuwen terug. De zee lag nog ‘voor de deur’ . Dat gaf internationale handel maar ook afgunst, het is van alle tijden. De stijd om de macht, politiek en kerkelijk (en vaak vermengt) Het heeft de stad gevormd. Grote rijkdom en ook armoede, tot vandaag de dag. Van “De Gouden Wagen” tot en met de “Armenschool”. Nog geen 120 jaar geleden was er geen stromend water, geen riool en geen electriciteit. Veranderingen, ook in een kleine stad, zijn noodzakelijk. De warmte van het centrum en de wijdsheid van de omgeving behouden, dat is de uitdaging. In deze Galerie zomaar wat ik tegenkwam op mijn wandeling door mijn beeld van Tiel.
Zo hoog liggen de straten in tov NAP
Volgens https://ahn.arcgisonline.nl/ahnviewer/
Tiel
Kwelkade 6,3 m
Stadhuis 6,4 m
Hoveniersweg 6,5 m
Burg Meslaan 5,4 m
Ziekenhuis 6,1 m
Ophemertsedijk 11,9 m
Omgeving Tiel 4 m
Hoogte ploders stroomafwaarts.
Omgeving Zaltbommel 3,5 m Omgeving Dortdrecht -1m Omgeving Rotterdan -2,5 mRivier waterhoogte
volgens https://waterinfo.rws.nl/#!/kaart/waterhoogte-t-o-v-nap/periode 2008-2010 19 nov 2018
min max
Pannerden 6,80 13,23 639 cm Nijmegen 4,86 10,93 461 cm Dodewaard 3,40 9,34 341 cm Tiel 2,23 7,98 194 cm Zaltbommel 0,58 4,95 38 cm Dordrecht -18 cm Hoek van Holland -102 cm Evacuatie Tiel 30 januari 1995 tot 5 februari 1995 Hoogte Waal bij de Ophemertsedijk 9,6mVeranderingen met grote gevolgen,
ook voor Tiel;
Gas: 1850 gasfabriek vraagt om concessie (Versteend Verleden pag 209) 1851 straatlantarens op patentolie 1854 eerste Gasfabriek op gepacht terrein achter Bellevue 1856 straatlantarens in de binnenstad: de olielampen worden door gasvlinders vervangen. (Versteend Verleden pag 210) 1865 18 jan dhr Stout wil gasverlichting op Zandwijk. 1875 ingraven van gasbuizen. meer Water: 12 okt en 2 nov 1887 Discussie over Concessie aan C.P. Metelerbach voor aanleg en explotatie van waterleiding 15 aug 1888 B&W ziet er van af zelf waterleiding aan te leggen. 1889 overleg over brandkranen. 15 maart 1889 Concessie aan de Utrechtse Waterleiding Maatschappij. Elektriciteit: 1854 Eerste gloeilamp met gloeidraad van verkoolde bamboe vezel. 1878 Gloeilamp met 1 á 2 uur brandtijd. 1879 Gloeilamp met 14,5 uur brandtijd. 1880 Gloeilamp met 1200 uur brandtijd. 1890 Wisselstroom. 1922 electromotoren Spoor: 1839 20 september Eerste trein Haarlem Amsterdam. 1882 Op 1 november werd de spoorweg Geldermalsen-Tiel-Elst in gebruik genomen. Ook Tiel was nu per spoor bereikbaar. In 1885 doorgetrokken naar Dordrecht. meer Fiets: 1861 eerste fiets met twee even grote wielen achter elkaar, via trappers en ketting aangedreven. Pont: De gierpont Zeldenrust kwam in 1898 in de vaart en heeft tot en met 1940 gevaren Inundatiekanaal: 1880
Tiel vanaf 1882.
U kunt kiezen uit de volgende maandbladen door er op te klikken.
Na lezen terug naar de website, via pijltje links, bovenin.
Maandblad
2024
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december
2025
januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december
2026
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december2027
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december
U kunt kiezen uit de volgende maandbladen door er op te klikken.
Na lezen terug naar de website, via pijltje links, bovenin.
Maandblad
2024
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december
2025
januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december
2026
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december2027
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december
Waarom Waardevol Tiel
EEN VISIE OP TIEL HEBBEN EN
BIJSTELLEN
Waardevol Tiel is een vereniging die aandacht vraagt voor het behoud van cultuurhistorie en de kwaliteit van de leefomgeving in Tiel. De cultuurhistorie en de leefomgeving van Tiel staan onder druk. Monumentale panden, oude akkerstructuren, archeologisch waardevolle terreinen verdwijnen of worden aangetast. De kwaliteit van het milieu, de natuur en het landschap gaan ons aan het hart. Wij willen er voor zorgen dat Tiel een stad blijft met haar eigen historische identiteit, in een groene natuurrijke omgeving waar het goed toeven is. Waardevol Tiel is een werkgroep. Dat wil zeggen dat wij de actuele ontwikkelingen in en om Tiel volgen en inspelen op toekomstige kansen. Wij proberen alternatieven te schetsen, roepen daarvoor de hulp van externe deskundigen in en gaan de discussie aan. Wij zoeken de samenwerking met andere betrokken instellingen, organisaties en overhedenWAARDEVOL TIEL werkgroep voor cultuurhistorie en
leefomgeving.
is een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor het behouden en beschermen van de cultuurhistorie, monumenten en de kwaliteit van natuur, milieu en landschap in Tiel en omgeving. Het “merk” milieuwerkgroep Tiel is sinds 1976 in gebruik. De discussies die leiden tot een naamsverandering hebben tot dusverre gecentreerd rond de appresciatie van het begrip “milieuwerkgroep” als te actie gericht. Dat is in zoverre opmerkelijk omdat bij de oprichting van de werkgroep destijds bewust ook al afstand genomen is van het begrip “actiegroep”. Dwingender is de vaststelling dat de milieuwerkgroep in haar werk op enige afstand is komen te staan van het milieu, was het voorheen het napluizen van hinderwetvergunningen een belangrijke klus, allengs is het werk veel meer in de richting van ruimtelijke ordening, bescherming van cultuurhistorisch erfgoed en monumenten, natuur en landschap komen te liggen. Naam en identiteit Wanneer je probeert de identiteit van de groep in woorden te vangen dan spelen de volgende termen een rol: Vrijwilligersorganisatie Natuur Landschap Cultuurhistorie Monumenten Milieu Advisering Ideeën Tiel en directe omgeving
Waarom Waardevol
Tiel
EEN VISIE OP TIEL HEBBEN
EN BIJSTELLEN
Waardevol Tiel is een vereniging die aandacht vraagt voor het behoud van cultuurhistorie en de kwaliteit van de leefomgeving in Tiel. De cultuurhistorie en de leefomgeving van Tiel staan onder druk. Monumentale panden, oude akkerstructuren, archeologisch waardevolle terreinen verdwijnen of worden aangetast. De kwaliteit van het milieu, de natuur en het landschap gaan ons aan het hart. Wij willen er voor zorgen dat Tiel een stad blijft met haar eigen historische identiteit, in een groene natuurrijke omgeving waar het goed toeven is. Waardevol Tiel is een werkgroep. Dat wil zeggen dat wij de actuele ontwikkelingen in en om Tiel volgen en inspelen op toekomstige kansen. Wij proberen alternatieven te schetsen, roepen daarvoor de hulp van externe deskundigen in en gaan de discussie aan. Wij zoeken de samenwerking met andere betrokken instellingen, organisaties en overhedenWAARDEVOL TIEL werkgroep voor
cultuurhistorie en leefomgeving.
is een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor het behouden en beschermen van de cultuurhistorie, monumenten en de kwaliteit van natuur, milieu en landschap in Tiel en omgeving. Het “merk” milieuwerkgroep Tiel is sinds 1976 in gebruik. De discussies die leiden tot een naamsverandering hebben tot dusverre gecentreerd rond de appresciatie van het begrip “milieuwerkgroep” als te actie gericht. Dat is in zoverre opmerkelijk omdat bij de oprichting van de werkgroep destijds bewust ook al afstand genomen is van het begrip “actiegroep”. Dwingender is de vaststelling dat de milieuwerkgroep in haar werk op enige afstand is komen te staan van het milieu, was het voorheen het napluizen van hinderwetvergunningen een belangrijke klus, allengs is het werk veel meer in de richting van ruimtelijke ordening, bescherming van cultuurhistorisch erfgoed en monumenten, natuur en landschap komen te liggen. Naam en identiteit Wanneer je probeert de identiteit van de groep in woorden te vangen dan spelen de volgende termen een rol: Vrijwilligersorganisatie Natuur Landschap Cultuurhistorie Monumenten Milieu Advisering Ideeën Tiel en directe omgeving
Lidmaatchap
- Spreekt onze stichting u
aan,
Voor 12 euro per jaar bent u al lid. U kunt zich opgeven bij de - penningmeester Ronald van Lith e-mail: rhvanlith@gmail.com tel. 0344 612328 - of bij de secretaris John van Mil tel 0653 757 004 e-mail: john@vanmil-tiel.nl Na betaling bent u lid. Van HARTE WELKOM. Banknummer.: NL17 INGB 0003 3860 81 t.n.v.Penningmeester Waardevol Tiel, Wij zijn ook op zoek naar mensen met expertise.- Statuten inzien (pdf)
Lidmaatchap
- Spreekt onze
stichting u aan,
Voor 12 euro per jaar bent u al lid. U kunt zich opgeven bij de - penningmeester Ronald van Lith e-mail: rhvanlith@gmail.com tel. 0344 612328 - of bij de secretaris John van Mil tel 0653 757 004 e-mail: john@vanmil-tiel.nl Na betaling bent u lid. Van HARTE WELKOM. Banknummer.: NL17 INGB 0003 3860 81 t.n.v.Penningmeester Waardevol Tiel, Wij zijn ook op zoek naar mensen met expertise.
- Statuten inzien (pdf)
LINKS naar andere websites.
P L A A T S E L IJ K
http://www.oudheidkamer-tiel.nl/
Natuurlijk mag deze link niet ontbreken.
Sinds 1901 en nog springlevend, met brede kennis van zaken en immer waakzaam.
https://www.vanvameletotwamel.nl/
Over de historie van Wamel 893 - 1993. Bijzonder informatieve site, op basis van een eerder uitgeven boek met dezelfde titel.
https://stichting.historiewamel.nl/
Van voor en door Wamel. Wamel in de spotlights
http://www.dwaalfilm.eu film over de veranderende Waal.
Stichting Duurzaam Rivierenland heet u welkom op de site. Activiteiten vinden meestal plaats vanuit Centrum Doctor Scheapmanstraat 1. Natuur- en milieu-groeperingen gebruiken Centrum de Zwerfkei als startpunt voor hun tochten. Op de website kunt u zien welke organisaties er op dit moment gebruik maken van het centrum. Regelmatig worden er activiteiten,lezingen en tentoonstellingen georganiseerd.http://www.duurzaamrivierenland.nl/
Aan de Hoveniersweg hebben in het verleden barakken gestaan waar lijders aan besmettelijke ziekten werden opgenomen (afgezonderd van de rest) en zo goed mogelijk verpleegd. http://www.hoveniersweg104.nl/ en http://www.ziekenzorgtiel.nl/P R O V I N C I A A L
De Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF) is het samenwerkingsverband van meer dan honderd lokale natuur- en milieufederaties. Met elkaar maken zij zich sterk voor een leefbaar, groen en duurzaam Gelderland. U vindt ze allemaal op de site van de GNMF. De GNMF heeft ook een Servicelijn voor lokale natuur- en milieuproblemen. Die worden in kaart gebracht en de GNMF helpt ze oplossen. www.gnmf.nl. Aanmelden nieuwsbrief GNMF http://www.gnmf.nl/site/GNMF Nieuwsbrief/ De Vereniging tot Behoud van het Lingelandschap heeft een eigen site, die (die via een reclamedeurtje) te bereiken is op http://www.lingelandschap.nl/ Deze vereniging, die evenals de Waardevol Tiel participeert o.a. in de Klankbordgroep voor het Buitengebied van Tiel, komt op voor de kleinschaligheid van het landschap en de cultuurhistorische waarden daarvan. Er wordt veel aandacht geschonken aan het Rivierenland in de nota Belvedère van de Rijksoverheid. Die heeft een eigen site op het internet http://www.belvedere.nu/L A N D E L IJ K
Natuurmonumenten , de bekende organisatie die grote natuurgebieden in ons land beheert, prachtige wandelroutes uitzet, excursies organiseert etc. etc. heeft een fraaie site op http://www.natuurmonumenten.nl Milieudefensie verzet zich tegen de uitbreiding van Schiphol en voert een groot aantal andere acties voor behoud van natuur en landschap. http://www.milieudefensie.nl/lokaal De site van Natuur en Milieu http://www.snm.nl een stichting waarin o.a. ook de GMF en onze vereniging in participeren, houdt U eveneens op de hoogte van allerlei activiteiten. Ook daarop vindt men talrijke links naar andere organisaties en instellingen. De Bomenstichting doet veel voor het behoud van karakteristieke bomen, adviseert bij acties tegen het onvoldoende gemotiveerd kappen van bomen en geeft b.v. een handleiding voor het beheer en onderhoud van verschillende boomsoorten: http://www.bomenstichting.nl/ Roy Voortman houdt helemaal privé een site overeind met de adressen van een groot aantal Milieu(educatie)groepen, excursies e.d.; Hij is te vinden op: http://home.hccnet.nl/r.voortman/ Lezen, studeren en onderzoekenDe Tielse bibliotheek en leeszaal heeft geen eigen website. Wel hebben de bibliotheken in rivierenland een gezamenlijke website http://www.bibliotheekrivierenland.nl/home/ Onderzoekers en de ware bibliofielen kennen uiteraard de website www.kb.nl van de Koninklijke Bibliotheek. Maar wist U dat ook de Gelderse Bibliotheek tegenwoordig een website heeft met een online te raadplegen catalogus. Die heeft, als het over Tiel en de Gelderse geschiedenis gaat, dingen waarnaar in Den Haag vergeefs gezocht zou worden. Probeer het maar eens: www.biblioarnhem.nl Nog méér adressen: Op de website http://www.milieucentraal.nl/ vindt U vooral practische tips, b.v. over de overlast van wespen, het vangen van mollen en over de subsidie regeling voor het isoleren van woningen etc. De site geeft na het invoeren van gegevens de te verwachten kosten en besparing. Een adres wordt niet gevraagd, dus redelijk
LINKS NAAR ANDERE WEBSITES
P L A A T S E L IJ K
http://www.oudheidkamer-tiel.nl/
Natuurlijk mag deze link niet ontbreken.
Sinds 1901 en nog springlevend, met brede kennis van zaken
en immer waakzaam.
https://www.vanvameletotwamel.nl/
Over de historie van Wamel 893 - 1993.
Bijzonder informatieve site, op basis van een eerder
uitgeven boek met dezelfde titel.
https://stichting.historiewamel.nl/
Van voor en door Wamel. Wamel in de spotlights
http://www.dwaalfilm.eu film over de veranderende Waal.
Stichting Duurzaam Rivierenland heet u welkom op de site. Activiteiten vinden meestal plaats vanuit Centrum Doctor Scheapmanstraat 1. Natuur- en milieu-groeperingen gebruiken Centrum de Zwerfkei als startpunt voor hun tochten. Op de website kunt u zien welke organisaties er op dit moment gebruik maken van het centrum. Regelmatig worden er activiteiten,lezingen en tentoonstellingen georganiseerd.http://www.duurzaamrivierenland.nl/
Aan de Hoveniersweg hebben in het verleden barakken gestaan waar lijders aan besmettelijke ziekten werden opgenomen (afgezonderd van de rest) en zo goed mogelijk verpleegd. http://www.hoveniersweg104.nl/ en http://www.ziekenzorgtiel.nl/P R O V I N C I A A L
De Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF) is het samenwerkingsverband van meer dan honderd lokale natuur- en milieufederaties. Met elkaar maken zij zich sterk voor een leefbaar, groen en duurzaam Gelderland. U vindt ze allemaal op de site van de GNMF. De GNMF heeft ook een Servicelijn voor lokale natuur- en milieuproblemen. Die worden in kaart gebracht en de GNMF helpt ze oplossen. www.gnmf.nl. Aanmelden nieuwsbrief GNMF http://www.gnmf.nl/site/GNMF Nieuwsbrief/ De Vereniging tot Behoud van het Lingelandschap heeft een eigen site, die (die via een reclamedeurtje) te bereiken is op http://www.lingelandschap.nl/ Deze vereniging, die evenals de Milieuwerkgroep Tiel participeert o.a. in de Klankbordgroep voor het Buitengebied van Tiel, komt op voor de kleinschaligheid van het landschap en de cultuurhistorische waarden daarvan. Er wordt veel aandacht geschonken aan het Rivierenland in de nota Belvedère van de Rijksoverheid. Die heeft een eigen site op het internet http://www.belvedere.nu/L A N D E L IJ K
Natuurmonumenten , de bekende organisatie die grote natuurgebieden in ons land beheert, prachtige wandelroutes uitzet, excursies organiseert etc. etc. heeft een fraaie site op http://www.natuurmonumenten.nl Milieudefensie verzet zich tegen de uitbreiding van Schiphol en voert een groot aantal andere acties voor behoud van natuur en landschap. http://www.milieudefensie.nl/lokaal De site van Natuur en Milieu http://www.snm.nl een stichting waarin o.a. ook de GMF en onze vereniging in participeren, houdt U eveneens op de hoogte van allerlei activiteiten. Ook daarop vindt men talrijke links naar andere organisaties en instellingen. De Bomenstichting doet veel voor het behoud van karakteristieke bomen, adviseert bij acties tegen het onvoldoende gemotiveerd kappen van bomen en geeft b.v. een handleiding voor het beheer en onderhoud van verschillende boomsoorten: http://www.bomenstichting.nl/ Roy Voortman houdt helemaal privé een site overeind met de adressen van een groot aantal Milieu(educatie)groepen, excursies e.d.; Hij is te vinden op: http://home.hccnet.nl/r.voortman/ Lezen, studeren en onderzoeken De Tielse bibliotheek en leeszaal heeft geen eigen website. Wel hebben de bibliotheken in rivierenland een gezamenlijke website http://www.bibliotheekrivierenland.nl/home/ Onderzoekers en de ware bibliofielen kennen uiteraard de website www.kb.nl van de Koninklijke Bibliotheek. Maar wist U dat ook de Gelderse Bibliotheek tegenwoordig een website heeft met een online te raadplegen catalogus. Die heeft, als het over Tiel en de Gelderse geschiedenis gaat, dingen waarnaar in Den Haag vergeefs gezocht zou worden. Probeer het maar eens: www.biblioarnhem.nl Nog méér adressen: Op de website http://www.milieucentraal.nl/ vindt U vooral practische tips, b.v. over de overlast van wespen, het vangen van mollen en over de subsidie regeling voor het isoleren van woningen etc. De site geeft na het invoeren van gegevens de te verwachten kosten en besparing. Een adres wordt niet gevraagd, dus redelijk anoniem. De website www.milieuloket.nl is vooral gespecialiseerd in de problemen wat verder van huis.
Websites over Rijks en Gemeente Monumenten.
Rijksmonumenten.
Overzicht van alle 71 Rijksmonumenten in Tiel :
of
Op deze plattegrond zijn de meeste aangegeven.
Klik op de kaart om te vergroten.
Gemeentelijke monumenten
Op deze plattegrond zijn de meeste aangegeven.
klik op de kaart om te vergroten.
Overzicht van gemeentelijke monumenten in Tiel, incl buitengebied :
1 Welstandsnota inclusief 2e wijziging 2016
3 Bijlageboek deel van, alleen de
5 Voorstellen als aanvulling op de bestaande lijst Gemeentelijke monumenten.
zogenaamde Groslijst.
Een adressenlijst met Rijks en Gemeente monumenten.
Websites met Rijks en Gemeente Monumenten.
Een adressenlijst met Rijks en Gemeente monumenten.
Rijksmonumenten.
Overzicht van alle 71 Rijksmonumenten in Tiel :
of
Op deze plattegrond zijn de meeste aangegeven.
Klik op de kaart om te vergroten.
Gemeentelijke monumenten
Op deze plattegrond zijn de meeste aangegeven.
klik op de kaart om te vergroten.
Overzicht van gemeentelijke
monumenten in Tiel, incl buitengebied :
3 Bijlageboek deel van, alleen de
5 Voorstellen als aanvulling op de bestaande lijst
Gemeentelijke monumenten.
zogenaamde Groslijst.
Verdwenen Monumenten.
De Zandwijkse poort
Kadastrale kaart Tiel 1832
Veel mensen, die over het straatwerk van de driesprong Zandwijkse Poort – Voorstad lopen, valt het niet
op dat in het straatwerk de contouren van de oude Zandwijkse Poort zijn verwerkt. Jammer dat er
nergens een bordje is aangebracht waarop wordt verwezen naar het straatwerk en de geschiedenis van
de poort.
Klik hier voor foto's en beschrijving van :
Foto's Jan van Doesburg
De Zandwijkse Poort is namelijk gebouwd naar aanleiding van een conflict situatie in Gelre. Het conflict
verliep zoals zovele middeleeuwse oorlogen in een vrij onoverzichtelijke reeks van kleinere gevechten en
acties. Daarbij liep de spanning tussen Tiel en Zandwijk al zo hoog op, dat scheldpartijen over en weer niet
van de luchtwaren. Op 14 januari 1464 werd Dirck Doys van Beesd, lid van een vooraanstaande Tielse
regentenfamilie, op de dam tussen Tiel en de Voorstad door een groep Zandwijkenaren gelyncht. Daarop
besloot de magistraat van Tiel de Voorstad in te lijven bij de stad Tiel. Er werd een muur en een gracht
omheen gelegd en aan het einde van de Voorstad werd de Zandwijkse Poort gebouwd met een bolwerk, dat
zowel de vijanden van Gelre als de dorpelingen van Zandwijk moest imponeren
(
bron; “De Geschiedenis vanTiel” van Dr. E.J.Th.A.M.A. Smit en H.J. Kers
).
De herenboerderij De Gouden Wagen
De eerste foto is een door de gebr. Campagne vervaardigde ansichtkaart, afgestemeld in augustus 1917
en geeft de Burgemeester Meslaan weer met de boerderij De Gouden Wagen, op de hoek van de
Moespot. Zonder problemen kon er toen nog een koets op het midden van de weg rijden. De rails aan de
rechterkant zijn die van de stoomtram van Tiel, naar Buren en Culemborg, die korte tijd later werd
opgeheven. De uit het eind van de 18<sup>de</sup>- eeuw daterende herenboerderij De Gouden
Wagen heeft een historische relatie met het huis De Elzenpasch en met de Moespot. Het balkon is
een vermoedelijke 19de- eeuwse toevoeging aan het pand en heeft drie geprofileerde consoles.
De tweede foto geeft de huidige situatie van De Gouden Wagen in gerestaureerde staat weer. Het pand
is van architectuur- en bouwhistorische waarde als kenmerkende Betuwse T- huisboerderij en staat sinds
enkele jaren op de gemeentelijke monumentenlijst.
Op de plaats van de in 1845 gesloopte Zandwijkse Poort werden twee monumentale
woningen in 1846 gebouwd zie onderstaande foto
De Zandwijkse Poort met Voorstad - Detail uit de zeventiende-eeuwse kaart van Blaeu.
De bouw van De Zandwijkse Poort heeft tussen 1460 en 1467 plaatsgevonden. Op
de Zandwijkse Poort, die de rol van de oude Dampoort had overgenomen, woonde
in de jaren 1520 – 1530 Herbert Wolters, de landschrijver van de Hertog, die de
toren ervan als gevangenis had ingericht.
Toen Rink in 1844 het vervolg zou gaan schrijven op zijn boek over Tiel, liet hij door
de architect Stoop tekeningen maken van de Zandwijkse Poort. De Gemeenteraad
had toen in feite al beslist dat de poort, die al veel van zijn oude glorie had verloren,
gesloopt zou worden. (bron; Versteend Verleden – Huub van Heiningen)
Thedinghsweerd blijkt al in 1320 in de archieven voor te komen. Onderstaande informatie gaat over
het huidige pand. In 1904 werd het oude Thedinghsweerd door de heer van Beuningen uit Utrecht,
welke algemeen direkteur was van de Steenkolen Handelsvereniging – HSV, aangekocht voor f
125.000,- en liet het pand tot de grond toe afgebreken. In 1905 werd Thedinghsweerd weer geheel
opgebouwd en veranderd in een 1ste klas modelboerderij, welke qua inrichting enig was in ons land.
Zijn zoon Harry,welke afgestudeerd was aan de Hogere Landbouwschool in Wageningen en net een
wereldreis had gemaakt, begon in de “Modelhoeve”een gemengd bedrijf ofwel een combinatie van
paarden- en kippenfokkerij, veeteeld, land- en tuinbouw en fruitbedrijf. Harry trouwde op 7 maart
1907 met Annie Eschauzier, waarna zij op Thedinghsweerd gingen wonen. Daar wordt al snel een
tweeling geboren met de roepnamen Harry en Itty. Harry sr. bracht het bedrijf tot bloei en maakte
naam als fokker in de paardenwereld, als bestuurder in de vele organisaties, als jager en als dijkgraaf
van de Neder-Betuwe. De oorlogsjaren is Thedinghsweerd bepaald niet ongeschonden
doorgekomen, vooral door het onderbrengen van vluchtelingen,inkwartieringen en beschietingen. Na
de oorlog lieten reparatiewerkzaamheden lang op zich wachten. Na de dood van Harry sr. ging het
landgoed over aan de zoon Harry en dochter Itty. In 1965 kwam Harry om het leven bij een auto-
ongeluk, waarna er een tijd van verwaarloosd onderhoud volgde. Itty besloot dat de zaak weer
opgebouwd moest worden, indien mogelijk met jonge mensen. Toen bekent werd dat de stichting
Warmonderhof ( een landbouwschool op biologisch-dynamische grondslag) wilde uitbreiden besloot
Itty om met deze stichting te gaan praten. In september 1968 werd er een schenkingsakte getekend
en na het opknappen en aanpassen van Thedinghsweerd ging in september 1971 de school van start.
Eind jaren tachtig gaat de school de druk van schaalvergroting door de overheid voelen en is in 1993
genoodzaakt om het landgoed Thedinghsweerd te verlaten door samengaan met het Agrarisch
Onderwijs Centrum Flevoland.
Na 1993 vestigen zich drie partijen op het landgoed, elk op een eigen deel n.l;
- een zorgboerderij, waar een bakkerij en winkel is gevestigd.
- een zorginstelling”De Waalborg” (thans s’Heerenloo), waar mensen met een verstandelijke
beperking wonen
- een woonvereniging Thedinghsweerd op welk terrein er een villa, het koetshuis, de stallen en
andere historische opstallen staan.
Het terrein van de Woonvereniging Thedinghsweerd is niet openbaar toegankelijk.
Thedinghsweerd
Rond 1900 werd Hotel Café Restaurant De Zon op de Varkensmarkt geëxploiteerd door
de familie Büchel. Op afbeelding 1 kunnen we een aantal bode-wagens zien die vanaf
de Varkensmarkt goederen naar de omliggende gemeenten vervoerden.
Afbeelding 2 geeft Hotel Café Restaurant De Zon weer in de dertiger jaren en werd toen
al geëxploiteerd door de heer C.P. Lahey. Tiel had in die tijd al een automarkt op de
Varkensmarkt. Eind jaren vijftig stond er alleen nog Hotel de Zon
op de gevel (afbeelding 3) en werd het nog steeds gerund door de familie Lahey.
Er maakten toen een aantal Tielse verenigingen, o.a. zwemvereniging Vahalis,
gebruik van de vertrekken voor vergaderingen, recepties en bijeenkomsten.
Later zat in het pand het chinees restaurant Hong Kong (afbeelding 4), waarna dit
voor de Varkensmarkt beeldbepalende gebouw in 2008 is gesloopt (afbeelding 5)
om plaats te maken voor de nieuwbouw van Van Blijdesteijn mode.
Hotel De Zon op de Varkensmarkt
afbeelding 1
Rond 1900 werd Hotel Café Restaurant De Zon op de Varkensmarkt geëxploiteerd
door de familie Büchel. Op afbeelding 1 kunnen we een aantal bode-wagens zien
die vanaf de Varkensmarkt goederen naar de omliggende gemeenten vervoerden
afbeelding 2
Afbeelding 2 geeft Hotel Café Restaurant De Zon weer in de dertiger jaren en
werd toen al geëxploiteerd door de heer C.P. Lahey. Tiel had in die tijd al een
automarkt op de Varkensmarkt.
afbeelding 3
Eind jaren vijftig stond er alleen nog Hotel de Zon op de gevel (afbeelding 3) en
werd het nog steeds gerund door de familie Lahey. Er maakten toen een aantal
Tielse verenigingen, o.a. zwemvereniging Vahalis, gebruik van de vertrekken
voor vergaderingen, recepties en bijeenkomsten.
afbeelding 4
Later zat in het pand het chinees restaurant Hong Kong (afbeelding 4)
afbeelding 5
waarna dit voor de Varkensmarkt beeldbepalende gebouw in 2008 is
gesloopt (afbeelding 5) om plaats te maken voor de nieuwbouw van Van Blijdesteijn
mode.
afbeelding 6
Van Blijdesteijn mode.
Op de Tielse stadsplattegrond uit 1649 van Blaeu komt er al bebouwing voor nabij de driesprong
Konijnenwal – Hoveniersweg ongeveer op de plaats waar nu het gebouw “Puntenburg”staat.
Dit gebouw was de eerste helft van de vorige eeuw in eigendom van de familie Heyman.
In de jaren ‘60 (zie foto 1) kwam het pand leeg te staan en raakte het in verval. In de jaren ’70 is het pand
gekocht door dhr. van Seben, welke “Puntenburg” met zijn stucadoorsbedrijfje heeft gerestaureerd (zie foto 2). Vanaf
1988 heeft de fam. Roeffen zich er gevestigd met een meubelstoffeerderij “Meubelstyling”.
Naast “Puntenburg” stonden vroeger een aantal glazenkassen, waar voor de tweedewereldoorlog een
bloemisterij in was gevestigd. Deze kassen zijn bij de bouw van het Groenekruisgebouwtje in de begin
jaren ’50 gesloopt. Van begin jaren ’40 tot 1950 kon men via de inrit van “Puntenburg” het houtfabriekje “De
Hoop” naast de achterzijde van “Puntenburg” bereiken. Het kleine kantoortje voor de houtfabriek is eind 1944
nog gevorderd door de Duitsers om voedselpakketten (bestaande uit een stukje vlees en een half brood) uit
te delen aan Tielenaren die gedwongen werden graafwerkzaamheden in Tiel uit te voeren. De pakketten werden
in de “Gustaaf Adolf” aan de Konijnenwal samengesteld. Na de bevrijding kreeg, dhr.van Doesburg
eigenaar van het houtfabriekje, van de Burgemeester Cambier van Nooten, de opdracht om alle kapotte
meubels uit Tiel en omgeving met zijn medewerkers te herstellen. Het probleem was echter om aan hout te komen.
Toen dhr. v. Doesburg de Burgemeester meedeelde dat hij in Hilversum nog een lading bomen had
opgeslagen zorgde de Gemeente Tiel ervoor dat deze direkt werden opgehaald. Het herstellen in oude stijl
van het Gemeentehuismeubilair werd gelijk meegenomen incl. de kapotte vergadertafels.
Het houtfabriekje “De Hoop” is in 1950 bij een brand verwoest.
"Puntenburg"
Gasthuisstraat met de bouw van een kerkgebouw “Eben- Haëzer”
In 1890 begonnen de dames Spiering voor eigen rekening in de Gasthuisstraat met
de bouw van een kerkgebouw “Eben- Haëzer” en een woonhuis voor de evangelist.
Beide kwamen in 1891 gereed. In 1917 kochten de dames een paar aanpalende
pakhuizen op en liet deze afbreken samen met het huis van F. Kooy en een reeds
eerder aangekochte woning naast het kerkgebouw. Op het aldus verkregen bouwterrein
werd “Eben-Haëzer” vergroot en werden het verenigingsgebouw “Ons Huis” en een huis
voor de beheerder gebouwd (linker foto).
In 1966 wordt de fraaie rozet in de gevel gerestaureerd. In 1975 neemt de
Kerkenraad van de Hervormde Gemeente het besluit om van de gebouwen geen
gebruik meer te maken, waarna in 1975 het kerkgebouw wordt verhuurd en in de vergadering
van 27 juli 1978 besluit men om het gehele complex aan Vahstal te verkopen met de voorwaarde
dat het kerkgebouw binnen 2 jaar gesloopt moet worden.
De voorgenomen sloop roept in Tiel veel verzet op. In de jaren 1980 en 1981 worden
er in de kranten veel artikelen aan gewijd o.a. dat de “Eben-Haëzer”door een groep
jongeren wordt gekraakt. Op 18 mei 1981 wordt met de sloop begonnen. Op de
rechter foto zien we dat de “Eben-Haëzer” plaats heeft gemaakt voor een
appartementencomplex.
Op de linker foto, van voor de tweede wereld-oorlog, zien we links het postkantoor,
het huis van dr. Pameier en het spaarbankgebouw. Deze gebouwen waren op het
einde van de oorlog zo zwaar beschadigd, dat slopen de enige oplossing was. Vervolgens
kunnen we in het midden de St.-Ceciliakapel en geheel vooraan rechts het huis van
dr. Asjes.
Het spaarbankgebouw – welke het bestuur van de Nutsspaarbank in het begin van
de vorige eeuw heeft laten bouwen – genoot in die tijd vermaardheid in de hele
streek.
Op de plek van de gesloopte panden staat nu het theater Agnietenhof.
"De Koele Bron” aan de Lingedijk
De ansichtkaart uit de jaren vijftig geeft het café – terras “De Koele Bron” aan de Lingedijk weer.
Zo te zien een schaduwrijk terras waar het goed toeven was. Na een grondige verbouwing was
“De Koele Bron”, o.l.v. Ton en Elly Smidt, vooral in de zeventigerjaren een druk bezocht café.
Later is na een brand “De Koele Bron” niet meer herbouwd. Thans zetelt er het pand van
Bierman Advocaten.
Tolhuiswal
Het aanzicht van de Tolhuiswal is sinds de afgelopen 100 jaar niet zo heel veel veranderd,
de Waalstraat is wel geheel gewijzigd d.m.v. een omlegging van de straat naar de nieuwe coupure
nabij "de Belleveu" en een fietspad naar de oude coupure.
Rechts zien we de stoomtram Tiel-Buren-Culemborg op weg naar de halte aan het veer naar Wamel.
Deze tramlijn werd naar een aantal mislukte pogingen eindelijk op 17 november 1906 met veel feestelijk
vertoon ingewijd, maar een lang leven was de tramlijn niet beschoren, want na liquidatie van de
maatschappij moest reeds op zaterdag 2 maart 1918 de laatste rit tussen Tiel en Culemborg gemaakt
worden.
Hotel Telkamp / " Chassé-theater"
Hotel Telkamp was een bekende uitspanning, waar kort naar de oorlog veel feesten en bals werden gegeven.
In de zaal achter het hotel was de Tielse bioscoop" Chassé-theater" gevestigd deze bioscoop is in de
jaren '60 gesloten en vervangen door het Luxor-theater in de Waterstraat. Thans staat op deze plek de AMRO bank.
De grond van het “Hof van Arkel” werd in 1272 aangekocht door Hertog Jan de 1ste van
Brabant (aan wie Tiel toen nog toebehoorde) om er een verblijfplaats op te bouwen,
die in 1356 na de stichting van het Tolhuis overbodig werd. In 1400 werd het “Hof van Arkel” door
Hertog Willem van Gelre verkocht aan zijn zwager Jan van Arkel ( toen pas is de naam “Hof van Arkel” ontstaan).
De heren van Arkel verbleven in de loop der eeuwen tijdelijk in het “Hof van Arkel” om
b.v. de pacht te innen. Het “Hof van Arkel” zoals op de bijgaande foto is te zien is na 1897 zo tot stand
gekomen en werd in die tijd ook wel huis De Cocq genoemd. Voor de vernietiging in de
laatste wereldoorlog werd het pand het laatst bewoond door kolenhandelaar Hey, die zijn klanten in die
tijd per paard en wagen van kolen voorzag. Het straatje tussen de Waterstraat en de Oliemolenwal
kreeg in 1955 op voorstel van burgemeester N.F. Cambier van Noten de naam Hof van Arkel.
Tiel – Korte terugblik op het “Hof van Arkel”.
Dit is wat Rest (anten)
Tussen Boekhandel Arentsen en de voormalige Electronicazaak van Schroëders is de zaak van Scheer en Foppen
gesloopt. (zie foto's 4b en 38a)
Hierna heeft er archeologisch onderzoek plaatsgevonden. (foto's 44a, 46a en 50a).
Op deze plek werd het nieuwe pand van H en M gebouwd.
Voorstad Sloop en Pand H&M.
Postkantoor, het huis van dr. Pameier en het spaarbankgebouw.
Verdwenen Monumenten.
De Zandwijkse poort
Kadastrale kaart Tiel 1832
Veel mensen, die over het straatwerk van de driesprong Zandwijkse Poort – Voorstad
lopen, valt het niet op dat in het straatwerk de contouren van de oude Zandwijkse
Poort zijn verwerkt. Jammer dat er nergens een bordje is aangebracht waarop wordt
verwezen naar het straatwerk en de geschiedenis van de poort.
Klik hier voor foto's en beschrijving van :
Foto's Jan van Doesburg
De Zandwijkse Poort is namelijk gebouwd naar aanleiding van een conflict
situatie in Gelre. Het conflict
verliep zoals zovele middeleeuwse oorlogen in een vrij onoverzichtelijke reeks
van kleinere gevechten en acties. Daarbij liep de spanning tussen Tiel en
Zandwijk al zo hoog op, dat scheldpartijen over en weer niet van de
luchtwaren. Op 14 januari 1464 werd Dirck Doys van Beesd, lid van een
vooraanstaande Tielse regentenfamilie, op de dam tussen Tiel en de Voorstad
door een groep Zandwijkenaren gelyncht. Daarop besloot de magistraat van
Tiel de Voorstad in te lijven bij de stad Tiel. Er werd een muur en een gracht
omheen gelegd en aan het einde van de Voorstad werd de Zandwijkse Poort
gebouwd met een bolwerk, dat zowel de vijanden van Gelre als de dorpelingen
van Zandwijk moest imponeren
(
bron; “De Geschiedenis vanTiel” van Dr. E.J.Th.A.M.A. Smit en H.J. Kers
De herenboerderij De Gouden Wagen
De eerste foto is een door de gebr. Campagne vervaardigde ansichtkaart,
afgestemeld in augustus 1917 en geeft de Burgemeester Meslaan weer met de
boerderij De Gouden Wagen, op de hoek van de Moespot. Zonder problemen kon er
toen nog een koets op het midden van de weg rijden. De rails aan de rechterkant zijn
die van de stoomtram van Tiel, naar Buren en Culemborg, die korte tijd later werd
opgeheven. De uit het eind van de 18<sup>de</sup>- eeuw daterende
herenboerderij De Gouden Wagen heeft een historische relatie met het huis
De Elzenpasch en met de Moespot. Het balkon is een vermoedelijke 19de- eeuwse
toevoeging aan het pand en heeft drie geprofileerde consoles.
De tweede foto geeft de huidige situatie van De Gouden Wagen in gerestaureerde
staat weer. Het pand is van architectuur- en bouwhistorische waarde als
kenmerkende Betuwse T- huisboerderij en staat sinds enkele jaren op de
gemeentelijke monumentenlijst.
Op de plaats van de in 1845 gesloopte Zandwijkse Poort werden twee monumentale
woningen in 1846 gebouwd zie onderstaande foto
De Zandwijkse Poort met Voorstad - Detail uit de zeventiende-eeuwse kaart van Blaeu.
De bouw van De Zandwijkse Poort heeft tussen 1460 en 1467 plaatsgevonden. Op
de Zandwijkse Poort, die de rol van de oude Dampoort had overgenomen, woonde
in de jaren 1520 – 1530 Herbert Wolters, de landschrijver van de Hertog, die de
toren ervan als gevangenis had ingericht.
Toen Rink in 1844 het vervolg zou gaan schrijven op zijn boek over Tiel, liet hij door
de architect Stoop tekeningen maken van de Zandwijkse Poort. De Gemeenteraad
had toen in feite al beslist dat de poort, die al veel van zijn oude glorie had verloren,
gesloopt zou worden. (bron; Versteend Verleden – Huub van Heiningen)
Thedinghsweerd blijkt al in 1320 in de archieven voor te komen. Onderstaande
informatie gaat over het huidige pand. In 1904 werd het oude Thedinghsweerd door
de heer van Beuningen uit Utrecht, welke algemeen direkteur was van de Steenkolen
Handelsvereniging – HSV, aangekocht voor f 125.000,- en liet het pand tot de grond
toe afgebreken. In 1905 werd Thedinghsweerd weer geheel opgebouwd en
veranderd in een 1ste klas modelboerderij, welke qua inrichting enig was in ons land.
Zijn zoon Harry,welke afgestudeerd was aan de Hogere Landbouwschool in
Wageningen en net een wereldreis had gemaakt, begon in de “Modelhoeve”een
gemengd bedrijf ofwel een combinatie van paarden- en kippenfokkerij, veeteeld,
land- en tuinbouw en fruitbedrijf. Harry trouwde op 7 maart 1907 met Annie
Eschauzier, waarna zij op Thedinghsweerd gingen wonen. Daar wordt al snel een
tweeling geboren met de roepnamen Harry en Itty. Harry sr. bracht het bedrijf tot
bloei en maakte naam als fokker in de paardenwereld, als bestuurder in de vele
organisaties, als jager en als dijkgraaf van de Neder-Betuwe. De oorlogsjaren is
Thedinghsweerd bepaald niet ongeschonden doorgekomen, vooral door het
onderbrengen van vluchtelingen,inkwartieringen en beschietingen. Na de oorlog
lieten reparatiewerkzaamheden lang op zich wachten. Na de dood van Harry sr. ging
het landgoed over aan de zoon Harry en dochter Itty. In 1965 kwam Harry om het
leven bij een auto-ongeluk, waarna er een tijd van verwaarloosd onderhoud volgde.
Itty besloot dat de zaak weer opgebouwd moest worden, indien mogelijk met jonge
mensen. Toen bekent werd dat de stichting Warmonderhof ( een landbouwschool op
biologisch-dynamische grondslag) wilde uitbreiden besloot Itty om met deze
stichting te gaan praten. In september 1968 werd er een schenkingsakte getekend
en na het opknappen en aanpassen van Thedinghsweerd ging in september 1971 de
school van start. Eind jaren tachtig gaat de school de druk van schaalvergroting door
de overheid voelen en is in 1993 genoodzaakt om het landgoed Thedinghsweerd te
verlaten door samengaan met het Agrarisch Onderwijs Centrum Flevoland.
Na 1993 vestigen zich drie partijen op het landgoed, elk op een eigen deel n.l;
- een zorgboerderij, waar een bakkerij en winkel is gevestigd.
- een zorginstelling”De Waalborg” (thans s’Heerenloo), waar mensen met een
verstandelijke beperking wonen
- een woonvereniging Thedinghsweerd op welk terrein er een villa, het
koetshuis, de stallen en andere historische opstallen staan.
Het terrein van de Woonvereniging Thedinghsweerd is niet openbaar toegankelijk.
Thedinghsweerd
Hotel De Zon op de Varkensmarkt
Rond 1900 werd Hotel Café Restaurant De Zon op de Varkensmarkt geëxploiteerd door
de familie Büchel. Op afbeelding 1 kunnen we een aantal bode-wagens zien die vanaf
de Varkensmarkt goederen naar de omliggende gemeenten vervoerden.
Afbeelding 2 geeft Hotel Café Restaurant De Zon weer in de dertiger jaren en werd toen
al geëxploiteerd door de heer C.P. Lahey. Tiel had in die tijd al een automarkt op de
Varkensmarkt. Eind jaren vijftig stond er alleen nog Hotel de Zon
op de gevel (afbeelding 3) en werd het nog steeds gerund door de familie Lahey.
Er maakten toen een aantal Tielse verenigingen, o.a. zwemvereniging Vahalis,
gebruik van de vertrekken voor vergaderingen, recepties en bijeenkomsten.
Later zat in het pand het chinees restaurant Hong Kong (afbeelding 4), waarna dit
voor de Varkensmarkt beeldbepalende gebouw in 2008 is gesloopt (afbeelding 5)
om plaats te maken voor de nieuwbouw van Van Blijdesteijn mode.
afbeelding 4
Later zat in het pand het chinees restaurant Hong Kong
afbeelding 5
waarna dit voor de Varkensmarkt beeldbepalende gebouw in 2008 is
gesloopt (afbeelding 5) om plaats te maken voor de nieuwbouw van Van Blijdesteijn
mode.
Op de Tielse stadsplattegrond uit 1649 van Blaeu komt er al bebouwing
voor nabij de driesprong Konijnenwal – Hoveniersweg ongeveer op de
plaats waar nu het gebouw “Puntenburg”staat. Dit gebouw was de eerste
helft van de vorige eeuw in eigendom van de familie Heyman.
In de jaren ‘60 (zie foto 1) kwam het pand leeg te staan en raakte het in verval.
In de jaren ’70 is het pand gekocht door dhr. van Seben, welke “Puntenburg”
met zijn stucadoorsbedrijfje heeft gerestaureerd (zie foto 2). Vanaf 1988
heeft de fam. Roeffen zich er gevestigd met een
meubelstoffeerderij “Meubelstyling”. Naast “Puntenburg” stonden vroeger
een aantal glazenkassen, waar voor de tweedewereldoorlog een bloemisterij
in was gevestigd. Deze kassen zijn bij de bouw van het Groenekruisgebouwtje
in de begin jaren ’50 gesloopt. Van begin jaren ’40 tot 1950 kon men via de
inrit van “Puntenburg” het houtfabriekje “De Hoop” naast de achterzijde van
“Puntenburg” bereiken. Het kleine kantoortje voor de houtfabriek is eind 1944
nog gevorderd door de Duitsers om voedselpakketten (bestaande uit een
stukje vlees en een half brood) uit te delen aan Tielenaren die gedwongen
werden graafwerkzaamheden in Tiel uit te voeren. De pakketten werden
in de “Gustaaf Adolf” aan de Konijnenwal samengesteld. Na de bevrijding
kreeg, dhr.van Doesburg eigenaar van het houtfabriekje, van de Burgemeester
Cambier van Nooten, de opdracht om alle kapotte meubels uit Tiel en
omgeving met zijn medewerkers te herstellen. Het probleem was echter om
aan hout te komen. Toen dhr. v. Doesburg de Burgemeester meedeelde
dat hij in Hilversum nog een lading bomen had opgeslagen zorgde de Gemeente
Tiel ervoor dat deze direkt werden opgehaald. Het herstellen in oude stijl
van het Gemeentehuismeubilair werd gelijk meegenomen incl. de kapotte
vergadertafels. Het houtfabriekje “De Hoop” is in 1950 bij een brand verwoest.
Houtfabriek de Hoop en "Puntenburg"
Gasthuisstraat met de bouw van een kerkgebouw “Eben- Haëzer”
In 1890 begonnen de dames Spiering voor eigen rekening in de Gasthuisstraat met
de bouw van een kerkgebouw “Eben- Haëzer” en een woonhuis voor de evangelist.
Beide kwamen in 1891 gereed. In 1917 kochten de dames een paar aanpalende
pakhuizen op en liet deze afbreken samen met het huis van F. Kooy en een reeds
eerder aangekochte woning naast het kerkgebouw. Op het aldus verkregen
bouwterreinwerd “Eben-Haëzer” vergroot en werden het verenigingsgebouw
“Ons Huis” en een huis voor de beheerder gebouwd (linker foto).
In 1966 wordt de fraaie rozet in de gevel gerestaureerd. In 1975 neemt de
Kerkenraad van de Hervormde Gemeente het besluit om van de gebouwen geen
gebruik meer te maken, waarna in 1975 het kerkgebouw wordt verhuurd en in de
vergadering van 27 juli 1978 besluit men om het gehele complex aan Vahstal te
verkopen met de voorwaarde dat het kerkgebouw binnen 2 jaar gesloopt moet worden.
De voorgenomen sloop roept in Tiel veel verzet op. In de jaren 1980 en 1981 worden
er in de kranten veel artikelen aan gewijd o.a. dat de “Eben-Haëzer”door een groep
jongeren wordt gekraakt. Op 18 mei 1981 wordt met de sloop begonnen. Op de
rechter foto zien we dat de “Eben-Haëzer” plaats heeft gemaakt voor een
appartementencomplex.
Op de linker foto, van voor de tweede wereld-oorlog, zien we links het postkantoor,
het huis van dr. Pameier en het spaarbankgebouw. Deze gebouwen waren op het
einde van de oorlog zo zwaar beschadigd, dat slopen de enige oplossing was.
Vervolgens kunnen we in het midden de St.-Ceciliakapel en geheel vooraan rechts
het huis van dr. Asjes.
Het spaarbankgebouw – welke het bestuur van de Nutsspaarbank in het begin van
de vorige eeuw heeft laten bouwen – genoot in die tijd vermaardheid in de hele
streek.
Op de plek van de gesloopte panden staat nu het theater Agnietenhof.
De ansichtkaart uit de jaren vijftig geeft het café – terras “De Koele
Bron” aan de Lingedijk weer. Zo te zien een schaduwrijk terras waar het
goed toeven was. Na een grondige verbouwing was “De Koele Bron”,
o.l.v. Ton en Elly Smidt, vooral in de zeventigerjaren een druk bezocht
café. Later is na een brand “De Koele Bron” niet meer herbouwd. Thans
zetelt er het pand van Bierman Advocaten.
"De Koele Bron” aan de Lingedijk
Tolhuiswal
Het aanzicht van de Tolhuiswal is sinds de afgelopen 100 jaar niet zo heel veel
veranderd, de Waalstraat is wel geheel gewijzigd d.m.v. een omlegging van de straat
naar de nieuwe coupure nabij "de Belleveu" en een fietspad naar de oude coupure.
Rechts zien we de stoomtram Tiel-Buren-Culemborg op weg naar de halte
aan het veer naar Wamel.
Deze tramlijn werd naar een aantal mislukte pogingen eindelijk op 17 november 1906
met veel feestelijk vertoon ingewijd, maar een lang leven was de tramlijn niet
beschoren, want na liquidatie van de maatschappij moest reeds op
zaterdag 2 maart 1918 de laatste rit tussen Tiel en Culemborg gemaakt worden.
Hotel Telkamp / " Chassé-theater"
Hotel Telkamp was een bekende uitspanning, waar kort naar de oorlog veel feesten
en bals werden gegeven.
In de zaal achter het hotel was de Tielse bioscoop" Chassé-theater" gevestigd
deze bioscoop is in de jaren '60 gesloten en vervangen door het Luxor-theater
in de Waterstraat. Thans staat op deze plek de AMRO bank.
Postkantoor, het huis van dr. Pameier en het spaarbankgebouw.
Monumenten Bomen.
WELKE TIELSE BOOM MAG NOOIT WEG ?
En welke Tielse boom is het mooist? Deze vragen stelt Waardevol Tiel, vereniging voor cultuurhistorie en leefomgeving,
aan alle Tielenaren. Iedereen kan via de website van de Waardevol Tiel een foto van de boom inzenden en vertellen wat
die boom betekent, waarom het een mooie boom is.
Dit via een email naar webmaster@waardevoltiel.nl met een foto van "uw" boom (maakt niet uit hoeveel pixels) en een
verhaaltje met het waarom, het waar en wanneer genomen.
U weet wel welke boom u mooi vindt maar u heeft geen foto ?
Geen probleem, bel Jan van Doesburg (tel 0344 617136 ) en hij maakt de foto.
Op dit moment discussieert de gemeenteraad over de bescherming van bomen en Waardevol Tiel wil zo duidelijk maken
dat de Tielenaren bomen waardevol vinden. Bovendien komt er zo online een overzicht van alle waardevolle bomen van
de stad tot stand.
Bomen bepalen niet alleen het aanzien van de stad, ze vertellen ook een verhaal. Neem nu de majestueuze rode beuken
op de Waaldijk bij de Nieuwe Tielseweg. Toen de Tielse patriotten in 1795 terugkeerden wilden die de breuk met het
verleden zichtbaar maken, de nieuwe tijd moest zichtbaar worden. Dus werd er, niet toevallig, op de zonnewende van 21
juni 1795 een houten naald in de dijk gestoken en lijnrecht in de schaduw van die naald een kaarsrechte weg aangelegd.
De Nieuwe Tielseweg als lokale variant van de Champs Elysees in Parijs. Op de top van de naald werd een gouden bal
geplaatst. Al in 1798 verdwenen die patriotten weer van het bestuurlijke toneel en dat gold ook voor de naald met de
gouden bal. Voorgoed. Maar wel zijn er toen wat bomen, rode beuken op de plaats waar ooit de gouden bal stond
geplant.
Of denk aan de eenvoudige knotwilg. Een boomvorm die ontstaat omdat de jonge bomen regelmatig van hun takken
ontdaan werden. Dat leverde brandhout, wilgentenen om manden mee te vlechten of stelen voor gereedschap op.
Zo verteld de knotwilg het verhaal van werkende mensen.
Maar bomen zijn natuurlijk gewoon mooi en vormen de groene longen van de stad.
Wat is uw verhaal, welke boom mag nooit weg. Of hij in gemeente grond staat of in een tuin bij u in de straat. Het
gaat er niet om of mensen het vervelend vinden dat er blad afvalt in het najaar, of dat er iets uit drupt in de zomer.
Nee stuur UW boom in en we maken een mooi overzicht. Geen commissie die alleen beslist wat een mooie
"beeldbepalende" boom is, nee we doen het samen.
Mail naar bomen@waardevoltiel.nl met een foto van "uw" boom (maakt niet uit hoeveel pixels) en een verhaaltje
met het waarom, het waar en wanneer genomen.
We vinden het heel goed wanneer u deze moeite doet.
U weet wel welke boom u mooi vindt maar u heeft geen foto ?
Geen probleem, bel Jan van Doesburg (tel 0344 617136 ) en hij maakt de foto.
Inzendingen
Violierstraat.
Naast de vele waardevolle bomen welke we gelukkig nog in Tiel vinden is beslist de mooiste, plataan die aan de
Violierstraat staat, naast de zeer grillig gevormde stam waarin nog een restant van een tuinhek zit, is het voor de straat
een majestueuze en volumineuze boom, goed gezond.
Een 2de prachtige plataan staat aan de Kwelkade achter het gerechtsgebouw. Henk Selissen.
De kastanjes van de Schaepmansstraat
De Schaepmansstraat, de toegangsweg naar het station is een wat voorname straat met hoge kastanjes. Prachtige bomen,
geplant in de naoorlogse jaren toen de straat uiteindelijk bebouwd werd. Maar kastanjes. Om precies te zijn
paardenkastanjes, in dit geval rode paardenkastanjes, nu ja die leveren in het najaar kastanjes. Iets wat niet iedere
autobezitter waardeert. De kastanjes hebben het moeilijk. Er heerst sinds enige jaren een ziekte onder de bomen,de
bloedziekte of kastanjeziekte. De veroorzaker is een bacterie die er voor zorgt dat de bladeren roestbruine vlekken krijgen
en op de stam een donkere uitscheiding van vocht krijgen. De schors kan loslaten en de boom kan- hoeft niet in alle
gevallen – uiteindelijk bezwijken. Niet te snel kappen is hier het devies. Even afwachten. Maar die bacterie is niet de enige
kwelgeest van de kastanjes. Uit Zuidoost Europa is, misschien als gevolg van de opwarming van het klimaat een klein
motje in ons land aangekomen, de kastanjemineermot. De rupsen beginnen al in de zomer aan de kastanjebladeren te
knagen en daardoor krijg je het idee dat in juli de herfst is ingetreden. Toch maar zuinig zijn op die kastanjes van de
Schaepmansstraat!
Treurwilg Nieuwe Tielseweg
Deze treurwilg aan de Nieuwe Tielseweg is gekandelaberd. Wie denkt at dat woord iets van een kandelaar in zich heeft, die
is correct. Kandelaberen is het afzagen van hoofdtakken zodat de boom, net gesnoeid, op een kandelaar lijkt. Dat gebeurt
om de kroon in omvang te beperken of om het afbreken van zware hoofdtakken te voorkomen. Veel boom op weinig
plek. Maar eenmaal gekandelaberd moet dat steeds weer opnieuw gebeuren, zoals bij deze treurwilg. Dit is een gele
treurwilg, gelet op de kleur van de takken, een kweekvorm, kruising tussen de groene treurwilg uit China en de goudwilg.
Maar dat zegt bij wilgen niet zoveel, soorten kruisen onderling nogal makkelijk. Zo is recent uit onderzoek komen vast te
staan dat er in de Biesbosch meer dan vijftig (!) wilgenvarieteiten staan. Wilgen worden niet oud. Maar ze leveren hout
voor klompen en vroeger ook de grondstof voor aspirientjes. De wilg, latijnse naam Salix, bevat namelijk salicylzuur en van
de bast werd dat vroeger gewonnen. Denk daar maar eens aan bij de volgende hoofdpijnaanval. Maar naast het hoofd
zorgen wilgen ook voor de voeten. Ideaal klompenhout en slijtvaster dan de populier. En wilgetenen, jonge takken, daar
werden en worden manden van gevlochten. Nuttige boom, zo’n wilg.
Nieuwe bomen voor de Binnenhoek.
Ja vele jaren is de Binnenhoek nu ingericht met een brede midden strook. Bomen voor vasthouden fijnstof, dempen
verkeerslawaai en uitstraling. Om te controleren of ze in één lijn staan moet de hand boven de ogen.
Meer dan 20 nieuwe bomen. Ooit monumentaal ?
Beuken Begraafplaats Ter Navolging
Twee majesteitelijke beuken bij de historische begraafplaats Ter Navolging. De begraafplaats is in 1786 gesticht en
daarmee één van de oudste begraafplaatse die niet bij een kerk en buiten de stadmuren werd aangelegd. Het was de
bekende Tielse patriot J.D. Van Leeuwen die het initiatief nam om de begraafplaats te stichten om zo de traditie van het
begraven in de kerk te doorbreken. Want dat was onhygiënisch en zorgde voor het befaamde begrip ‘rijke stinkerd’ voor
degenen die het betalen konden. Aan de leeftijd te zien zijn deze bomen ergens in het midden van de 19e eeuw geplant
en is hun gezondheid goed. Over de beplanting van de begraafplaats later meer.
Hertenkamp.
De Hertenkamp of beter de Plantage is een gebied met een bewogen geschiedenis. Oorspronkelijk was het agrarische
grond dat tot het bezit van de Tielse kloosters behoorde en onder de naam Vrijthof ging. Na de reformatie werd het
onteigend en kwam het in het bezit van de gemeente die het uiteindelijk in 1861 verkocht aan de latere burgemeester
Hasselman die er een groot huis bouwde, de Fruithof. In 1936 werd een deel van de grond langs de Nieuwe Tielseweg
verkocht voor de bouw van woningen. Maar de Plantage bleef beplant met fruitbomen, vandaar de naam plantage. In de
19e eeuw verschenen er bedrijven langs de Kwelkade aan de zijde van de dijk, wat zo zijn milieuproblemen meebracht. In
laatste decennia van de 19e eeuw verrees het nieuwe gebouw van de rechtbank in een deel van de Plantage dat daarvoor
door de gemeente aan het Rijk verkocht werd. Na de oorlog veranderde de Plantage definitief in een hertenkamp, een
cadeau van de Oranjevereniging. De meeste beplanting van de Hertenkamp, zoals de Plantage nu heet stamt van na de
oorlog. Dat geldt ook voor deze Spaanse aak, acer campestre of veldesdoorn. De soort komt voor in Europa, ZW-Azië, en
Noord-Afrika en heeft het liefst een lemige bodem. De boom kan tot 25 meter hoog worden en kent nogal wat cultivars
oftewel kweekvarianten. De Spaanse aak werd vaak als hakhout aangeplant en levert goed brandhout. Ook werd het hout
wel gebruikt voor de stelen van gereedschapsstelen. De boom levert tijdens de bloei veel nectar wat weer bijen en andere
insecten aantrekt. De vleugelvormige vruchten zijn weer gewild als voedsel bij groenlingen en bijvoorbeeld appelvinken.
Kortom: sierraden in de Plantage!
Plataan
Deze grote plataan staat ook op "Ter Navolging". Die naam van de begraafplaats heeft niets te maken met de gedachte
dat er snel en veel begraven moest worden maar alles met de gedachte dat er begraafplaatsen buiten de stedelijke
omgeving en weg van de kerken moesten komen. De plataan is neen kruising tussen de Oosterse plataan en de Westerse
plataan die weer uit Noord-Amerika afkomstig is. De geleerden zeggen dat die vruchtbare kruising rond 1650 in Frankrijk
of Spanje ontstaan is en die bomen worden al heel lang als laanboom en parkboom aangeplant. De plataan is behoorlijk
bestand tegen luchtvervuiling mede omdat de boom de schors laat vallen en zo zijn jas ververst. Wie goed kijkt ziet hoog
in de boom een uilenkast hangen, nu maar luisteren of de bosuil 's avonds zijn 'kiwit kiwit' laat horen.
Tussen die oude bomen zouden zij zich thuis moeten voelen. Overigens, ook platanen kunnen oud worden, er zijn
kerngezonde bomen van meer dan drie eeuwen gevonden.
Hulst
Ook al weer op die oude begraafplaats "Ter Navolging" met zijn bijzondere bomen. Het is hulst. Iedereen denkt dat hulst
stekeltjes aan de bladen heeft maar bij oudere bomen verdwijnen die stekels nu juist. Dus ook deze boom staat er al weer
een tijd. Eigenlijk hoort de boom van nature thuis op kalkarme goed ontwaterde zand of grintbodems maar zo te zien
vindt deze boom Betuwse klei ook prima. De hulst heeft ruim vierhonderd verwante soorten maar die staan in de tropen.
De rode besjes die het met de groene bladeren zo goed doen in kerststukjes zijn giftig. Rood is meestal een signaalkleur in
de natuur 'eet mij niet' . Aardbeien, frambozen en aalbessen daargelaten. Er zijn heel wat gekweekte varianten van die
brave hulst met tal van kleuren. De hulst is tweehuizig, dat wil zeggen er zijn mannelijke en vrouwelijke bomen.
Soms kondigt het einde zich aan...
Monumentaal is deze beuk in de voortuin van zorgcentrum Walstede zeker. De beuk heeft de bouw van de inmiddels
verdwenen villa in de jaren '30 van de vorige eeuw meegemaakt en stamt vermoedelijk uit het midden van de 19e eeuw.
Zo'n beuk is een ecosysteem op zich, met insecten en korstmossen als deze groot dooiermos. Dat laatste onder
voorbehoud want het op naam brengen van een korstmos is geen eenvoudige zaak. Een korstmos is overigens weer geen
mos maar een samenwerkingsverband van een schimmel die voedingsstoffen uit de groeiplek, in dit geval het
boomschors, haalt en een alg die licht in voedingsstoffen kan omzetten. Zo helpt de een de ander. Maar deze beuk is
aangetast door wat ik voor platte tonderzwam houd. Ook hier past voorbehoud want paddenstoelen determineren, ook
dat is een vak apart. Die tonderzwam tast de boom aan en wat wij voor een paddenstoel houden is de bloem van een
uiterst uitgebreid netwerk van schimmeldraden dat al door de boom heen loopt. Nu wil bij sommige schimmels hun
aanwezigheid zorgen voor een verkleuring van het hout waardoor het voor de meubelmaker waardevoller wordt. Dat is
hier niet het geval. Maar zo'n boom in de laatste jaren, die heeft veel meegemaakt, van een "ban de bom" teken in de bast
tot het onvermijdelijke hartje met initialen. Nu maar hopen dat die liefde beter zichtbaar bleef dan het hartje. Voor de
beuk geldt nu dat er regelmatig geïnspecteerd moet worden en bij gevaar voor de omgeving rest nog de kettingzaag.
Jammer maar onvermijdelijk, niets meer aan te doen.
De Californische Cipres
Zo'n eeuwig groene boom, het is een magnifiek gezicht. Dit is een Californische cipres, van oorsprong afkomstig uit, jawel
Californië en Oregon. Daar heeft de boom te kampen met schimmelinfecties maar dat is hier niet het geval. Ook hier zijn
de kwekers sinds de boom na 1854 werd ingevoerd enthousiast aan de gang gegaan met als gevolg dat er vele cultivars te
zien zijn. Dit exemplaar op "Ter Navolging" is redelijk origineel en dicht bij de natuurlijke vorm gebleven. De bomen
kunnen tot circa 40 meter hoog worden dus deze is al aardig op weg. De boom vermeerdert zich overigens ook langs
natuurlijke weg en heeft dan een voorkeur voor zandige hellingen. De zaadkegels zijn onrijp groen en rijp bruin. Op de
foto zijn wat zaadkegels van verleden jaar te zien, die rooie punten aan het eind van de loten zijn weer de nieuwe bloemen
in ontwikkeling.
Taxus
Taxus op 'Ter Navolging'.
De taxus is (naast de Juniperus (jeneverbes)) de enige inheemse conifeer. Alle andere, dat is import. Taxus met zijn eeuwig
groene naalden is een boom die vaak op begraafplaatsen wordt aangeplant. Eeuwig groen, dat is een mooie verwijzing
naar de eeuwige rust of het eeuwige leven, net wat je er van vindt. Heel wat minder vredig is het gebruik van Taxus. De
boom levert zeer geschikt hout voor bogen. Ja die van Robin Hood. De Engelse langboog werd van taxushout gemaakt, de
stammen werden geoogst en gespleten in vieren, de quarterstaff. Dat hout moest lang drogen voordat het verwerkt kon
worden tot een boog van 1 meter 80. Dat is overigens nog een hele kunst. Die bogen gaven de doorslag in de slag bij
Azincourt (1415- Honderjarige oorlog) waar de Engelsen een superieur ridderleger uit de bloem van de Franse adel
versloegen. Denk er niet te licht over, zo'n boog had een effectief bereik van ruim 200 meter terwijl de musketten van
Napoleon niet verder kwamen dan 100 meter.
Bovendien kon je veel rapper pijlen afvuren dan een musket laden. In Engeland gold lang de wet die verplichtte dat er na
de mis geoefend moest worden met de langboog.Dat vergt vaardigheid en de nodige spieren waardoor archeologen aan
het skelet van mensen uit die tijd kunnen zien of het boogschutters waren of niet. Het verhaal gaat dat nog tijdens de
Tweede Wereldoorlog bij Duinkerken van de langboog gebruik gemaakt is door een ongetwijfeld excentrieke Britse
officier.
Taxus is overigens giftig en niet geschikt als veevoer. Vreemd genoeg zijn de besjes eetbaar maar de zaden in die besjes
zijn dan weer flink giftig. Hetgeen overigens ook weer een reden was om ze op begraafplaatsen te planten, dan werd het
vee er niet losgelaten. Die giftigheid heeft dan weer een goede kant. Uit Taxusnaalden kan een stof gewonnen worden,
Taxol, een geneesmiddel voor onder meer borstkanker. Een boom van leven en dood. Deze exemplaren op "Ter
Navolging" zijn overigens al enkele eeuwen oud. Taxussen bestaan in vele kweekvormen die allemaal verwant zijn. De
bomen groeien traag en kunnen zeer oud worden.
Monumenten Bomen.
WELKE TIELSE BOOM
MAG NOOIT WEG ?
En welke Tielse boom is het mooist? Deze vragen stelt
Waardevol Tiel, vereniging voor cultuurhistorie en
leefomgeving, aan alle Tielenaren. Iedereen kan via de
website van de Waardevol Tiel een foto van de boom
inzenden en vertellen wat die boom betekent, waarom het
een mooie boom is.
Dit via een email naar webmaster@waardevoltiel.nl met
een foto van "uw" boom (maakt niet uit hoeveel pixels) en
een verhaaltje met het waarom, het waar en wanneer
genomen.
U weet wel welke boom u mooi vindt maar u heeft geen
foto ?
Geen probleem, bel Jan van Doesburg (tel 0344 617136 )
en hij maakt de foto.
Op dit moment discussieert de gemeenteraad over de
bescherming van bomen en Waardevol Tiel wil zo duidelijk
maken dat de Tielenaren bomen waardevol vinden.
Bovendien komt er zo online een overzicht van alle
waardevolle bomen van de stad tot stand.
Bomen bepalen niet alleen het aanzien van de stad, ze
vertellen ook een verhaal. Neem nu de majestueuze rode
beuken op de Waaldijk bij de Nieuwe Tielseweg. Toen de
Tielse patriotten in 1795 terugkeerden wilden die de breuk
met het verleden zichtbaar maken, de nieuwe tijd moest
zichtbaar worden. Dus werd er, niet toevallig, op de
zonnewende van 21 juni 1795 een houten naald in de dijk
gestoken en lijnrecht in de schaduw van die naald een
kaarsrechte weg aangelegd. De Nieuwe Tielseweg als lokale
variant van de Champs Elysees in Parijs. Op de top van de
naald werd een gouden bal geplaatst. Al in 1798 verdwenen
die patriotten weer van het bestuurlijke toneel en dat gold
ook voor de naald met de gouden bal. Voorgoed. Maar wel
zijn er toen wat bomen, rode beuken op de plaats waar ooit
de gouden bal stond geplant.
Of denk aan de eenvoudige knotwilg. Een boomvorm die
ontstaat omdat de jonge bomen regelmatig van hun takken
ontdaan werden. Dat leverde brandhout, wilgentenen om
manden mee te vlechten of stelen voor gereedschap op.
Zo verteld de knotwilg het verhaal van werkende mensen.
Maar bomen zijn natuurlijk gewoon mooi en vormen de
groene longen van de stad.
Wat is uw verhaal, welke boom mag nooit weg. Of hij
in gemeente grond staat of in een tuin bij u in de
straat. Het gaat er niet om of mensen het vervelend
vinden dat er blad afvalt in het najaar, of dat er iets uit
drupt in de zomer.
Nee stuur UW boom in en we maken een mooi
overzicht. Geen commissie die alleen beslist wat een
mooie "beeldbepalende" boom is, nee we doen het
samen.
Mail naar bomen@waardevoltiel.nl met een foto van
"uw" boom (maakt niet uit hoeveel pixels) en een
verhaaltje met het waarom, het waar en wanneer
genomen.
We vinden het heel goed wanneer u deze moeite
doet.
U weet wel welke boom u mooi vindt maar u heeft
geen foto ?
Geen probleem, bel Jan van Doesburg (tel 0344
617136 ) en hij maakt de foto.
Inzendingen
Violierstraat.
Naast de vele waardevolle bomen welke we gelukkig nog in
Tiel vinden is beslist de mooiste, plataan die aan de
Violierstraat staat, naast de zeer grillig gevormde stam
waarin nog een restant van een tuinhek zit, is het voor de
straat een majestueuze en volumineuze boom, goed
gezond.
Een 2de prachtige plataan staat aan de Kwelkade achter het
gerechtsgebouw. Henk Selissen.
De kastanjes van de
Schaepmansstraat
De Schaepmansstraat, de toegangsweg naar het station is
een wat voorname straat met hoge kastanjes. Prachtige
bomen, geplant in de naoorlogse jaren toen de straat
uiteindelijk bebouwd werd. Maar kastanjes. Om precies te
zijn paardenkastanjes, in dit geval rode paardenkastanjes,
nu ja die leveren in het najaar kastanjes. Iets wat niet iedere
autobezitter waardeert. De kastanjes hebben het moeilijk.
Er heerst sinds enige jaren een ziekte onder de bomen,de
bloedziekte of kastanjeziekte. De veroorzaker is een
bacterie die er voor zorgt dat de bladeren roestbruine
vlekken krijgen en op de stam een donkere uitscheiding van
vocht krijgen. De schors kan loslaten en de boom kan- hoeft
niet in alle gevallen – uiteindelijk bezwijken. Niet te snel
kappen is hier het devies. Even afwachten. Maar die
bacterie is niet de enige kwelgeest van de kastanjes. Uit
Zuidoost Europa is, misschien als gevolg van de opwarming
van het klimaat een klein motje in ons land aangekomen, de
kastanjemineermot. De rupsen beginnen al in de zomer
aan de kastanjebladeren te knagen en daardoor krijg je het
idee dat in juli de herfst is ingetreden. Toch maar zuinig zijn
op die kastanjes van de Schaepmansstraat!
Treurwilg Nieuwe
Tielseweg
Deze treurwilg aan de Nieuwe Tielseweg is gekandelaberd.
Wie denkt at dat woord iets van een kandelaar in zich heeft,
die is correct. Kandelaberen is het afzagen van hoofdtakken
zodat de boom, net gesnoeid, op een kandelaar lijkt. Dat
gebeurt om de kroon in omvang te beperken of om het
afbreken van zware hoofdtakken te voorkomen. Veel boom
op weinig plek. Maar eenmaal gekandelaberd moet dat
steeds weer opnieuw gebeuren, zoals bij deze treurwilg. Dit
is een gele treurwilg, gelet op de kleur van de takken, een
kweekvorm, kruising tussen de groene treurwilg uit China
en de goudwilg. Maar dat zegt bij wilgen niet zoveel,
soorten kruisen onderling nogal makkelijk. Zo is recent uit
onderzoek komen vast te staan dat er in de Biesbosch meer
dan vijftig (!) wilgenvarieteiten staan. Wilgen worden niet
oud. Maar ze leveren hout voor klompen en vroeger ook de
grondstof voor aspirientjes. De wilg, latijnse naam Salix,
bevat namelijk salicylzuur en van de bast werd dat vroeger
gewonnen. Denk daar maar eens aan bij de volgende
hoofdpijnaanval. Maar naast het hoofd zorgen wilgen ook
voor de voeten. Ideaal klompenhout en slijtvaster dan de
populier. En wilgetenen, jonge takken, daar werden en
worden manden van gevlochten. Nuttige boom, zo’n wilg.
Nieuwe bomen voor de
Binnenhoek.
Ja vele jaren is de Binnenhoek nu ingericht met een brede
midden strook. Bomen voor vasthouden fijnstof, dempen
verkeerslawaai en uitstraling. Om te controleren of ze in
één lijn staan moet de hand boven de ogen.
Meer dan 20 nieuwe bomen. Ooit monumentaal ?
Beuken Begraafplaats
Ter Navolging
Twee majesteitelijke beuken bij de historische begraafplaats
Ter Navolging. De begraafplaats is in 1786 gesticht en
daarmee één van de oudste begraafplaatse die niet bij een
kerk en buiten de stadmuren werd aangelegd. Het was de
bekende Tielse patriot J.D. Van Leeuwen die het initiatief
nam om de begraafplaats te stichten om zo de traditie van
het begraven in de kerk te doorbreken. Want dat was
onhygiënisch en zorgde voor het befaamde begrip ‘rijke
stinkerd’ voor degenen die het betalen konden. Aan de
leeftijd te zien zijn deze bomen ergens in het midden van de
19e eeuw geplant en is hun gezondheid goed. Over de
beplanting van de begraafplaats later meer.
Hertenkamp.
De Hertenkamp of beter de Plantage is een gebied met een
bewogen geschiedenis. Oorspronkelijk was het agrarische
grond dat tot het bezit van de Tielse kloosters behoorde en
onder de naam Vrijthof ging. Na de reformatie werd het
onteigend en kwam het in het bezit van de gemeente die
het uiteindelijk in 1861 verkocht aan de latere
burgemeester Hasselman die er een groot huis bouwde, de
Fruithof. In 1936 werd een deel van de grond langs de
Nieuwe Tielseweg verkocht voor de bouw van woningen.
Maar de Plantage bleef beplant met fruitbomen, vandaar de
naam plantage. In de 19e eeuw verschenen er bedrijven
langs de Kwelkade aan de zijde van de dijk, wat zo zijn
milieuproblemen meebracht. In laatste decennia van de 19e
eeuw verrees het nieuwe gebouw van de rechtbank in een
deel van de Plantage dat daarvoor door de gemeente aan
het Rijk verkocht werd. Na de oorlog veranderde de
Plantage definitief in een hertenkamp, een cadeau van de
Oranjevereniging. De meeste beplanting van de
Hertenkamp, zoals de Plantage nu heet stamt van na de
oorlog. Dat geldt ook voor deze Spaanse aak, acer
campestre of veldesdoorn. De soort komt voor in Europa,
ZW-Azië, en Noord-Afrika en heeft het liefst een lemige
bodem. De boom kan tot 25 meter hoog worden en kent
nogal wat cultivars oftewel kweekvarianten. De Spaanse aak
werd vaak als hakhout aangeplant en levert goed
brandhout. Ook werd het hout wel gebruikt voor de stelen
van gereedschapsstelen. De boom levert tijdens de bloei
veel nectar wat weer bijen en andere insecten aantrekt. De
vleugelvormige vruchten zijn weer gewild als voedsel bij
groenlingen en bijvoorbeeld appelvinken. Kortom:
sierraden in de Plantage!
Plataan
Deze grote plataan staat ook op "Ter Navolging". Die naam
van de begraafplaats heeft niets te maken met de gedachte
dat er snel en veel begraven moest worden maar alles met
de gedachte dat er begraafplaatsen buiten de stedelijke
omgeving en weg van de kerken moesten komen. De
plataan is neen kruising tussen de Oosterse plataan en de
Westerse plataan die weer uit Noord-Amerika afkomstig is.
De geleerden zeggen dat die vruchtbare kruising rond 1650
in Frankrijk of Spanje ontstaan is en die bomen worden al
heel lang als laanboom en parkboom aangeplant. De
plataan is behoorlijk bestand tegen luchtvervuiling mede
omdat de boom de schors laat vallen en zo zijn jas ververst.
Wie goed kijkt ziet hoog in de boom een uilenkast hangen,
nu maar luisteren of de bosuil 's avonds zijn 'kiwit kiwit' laat
horen.
Tussen die oude bomen zouden zij zich thuis moeten
voelen. Overigens, ook platanen kunnen oud worden, er zijn
kerngezonde bomen van meer dan drie eeuwen gevonden.
Hulst
Ook al weer op die oude begraafplaats "Ter Navolging" met
zijn bijzondere bomen. Het is hulst. Iedereen denkt dat
hulst stekeltjes aan de bladen heeft maar bij oudere bomen
verdwijnen die stekels nu juist. Dus ook deze boom staat er
al weer een tijd. Eigenlijk hoort de boom van nature thuis
op kalkarme goed ontwaterde zand of grintbodems maar
zo te zien vindt deze boom Betuwse klei ook prima. De hulst
heeft ruim vierhonderd verwante soorten maar die staan in
de tropen. De rode besjes die het met de groene bladeren
zo goed doen in kerststukjes zijn giftig. Rood is meestal een
signaalkleur in de natuur 'eet mij niet' . Aardbeien,
frambozen en aalbessen daargelaten. Er zijn heel wat
gekweekte varianten van die brave hulst met tal van
kleuren. De hulst is tweehuizig, dat wil zeggen er zijn
mannelijke en vrouwelijke bomen.
Soms kondigt het einde
zich aan...
Monumentaal is deze beuk in de voortuin van zorgcentrum
Walstede zeker. De beuk heeft de bouw van de inmiddels
verdwenen villa in de jaren '30 van de vorige eeuw
meegemaakt en stamt vermoedelijk uit het midden van de
19e eeuw. Zo'n beuk is een ecosysteem op zich, met
insecten en korstmossen als deze groot dooiermos. Dat
laatste onder voorbehoud want het op naam brengen van
een korstmos is geen eenvoudige zaak. Een korstmos is
overigens weer geen mos maar een
samenwerkingsverband van een schimmel die
voedingsstoffen uit de groeiplek, in dit geval het
boomschors, haalt en een alg die licht in voedingsstoffen
kan omzetten. Zo helpt de een de ander. Maar deze beuk is
aangetast door wat ik voor platte tonderzwam houd. Ook
hier past voorbehoud want paddenstoelen determineren,
ook dat is een vak apart. Die tonderzwam tast de boom aan
en wat wij voor een paddenstoel houden is de bloem van
een uiterst uitgebreid netwerk van schimmeldraden dat al
door de boom heen loopt. Nu wil bij sommige schimmels
hun aanwezigheid zorgen voor een verkleuring van het hout
waardoor het voor de meubelmaker waardevoller wordt.
Dat is hier niet het geval. Maar zo'n boom in de laatste
jaren, die heeft veel meegemaakt, van een "ban de bom"
teken in de bast tot het onvermijdelijke hartje met initialen.
Nu maar hopen dat die liefde beter zichtbaar bleef dan het
hartje. Voor de beuk geldt nu dat er regelmatig
geïnspecteerd moet worden en bij gevaar voor de omgeving
rest nog de kettingzaag. Jammer maar onvermijdelijk, niets
meer aan te doen.
De Californische Cipres
Zo'n eeuwig groene boom, het is een magnifiek gezicht. Dit
is een Californische cipres, van oorsprong afkomstig uit,
jawel Californië en Oregon. Daar heeft de boom te kampen
met schimmelinfecties maar dat is hier niet het geval. Ook
hier zijn de kwekers sinds de boom na 1854 werd ingevoerd
enthousiast aan de gang gegaan met als gevolg dat er vele
cultivars te zien zijn. Dit exemplaar op "Ter Navolging" is
redelijk origineel en dicht bij de natuurlijke vorm gebleven.
De bomen kunnen tot circa 40 meter hoog worden dus
deze is al aardig op weg. De boom vermeerdert zich
overigens ook langs natuurlijke weg en heeft dan een
voorkeur voor zandige hellingen. De zaadkegels zijn onrijp
groen en rijp bruin. Op de foto zijn wat zaadkegels van
verleden jaar te zien, die rooie punten aan het eind van de
loten zijn weer de nieuwe bloemen in ontwikkeling.
Taxus
Taxus op 'Ter Navolging'.
De taxus is (naast de Juniperus (jeneverbes)) de enige
inheemse conifeer. Alle andere, dat is import. Taxus met
zijn eeuwig groene naalden is een boom die vaak op
begraafplaatsen wordt aangeplant. Eeuwig groen, dat is een
mooie verwijzing naar de eeuwige rust of het eeuwige
leven, net wat je er van vindt. Heel wat minder vredig is het
gebruik van Taxus. De boom levert zeer geschikt hout voor
bogen. Ja die van Robin Hood. De Engelse langboog werd
van taxushout gemaakt, de stammen werden geoogst en
gespleten in vieren, de quarterstaff. Dat hout moest lang
drogen voordat het verwerkt kon worden tot een boog van
1 meter 80. Dat is overigens nog een hele kunst. Die bogen
gaven de doorslag in de slag bij Azincourt (1415-
Honderjarige oorlog) waar de Engelsen een superieur
ridderleger uit de bloem van de Franse adel versloegen.
Denk er niet te licht over, zo'n boog had een effectief bereik
van ruim 200 meter terwijl de musketten van Napoleon niet
verder kwamen dan 100 meter.
Bovendien kon je veel rapper pijlen afvuren dan een musket
laden. In Engeland gold lang de wet die verplichtte dat er na
de mis geoefend moest worden met de langboog.Dat vergt
vaardigheid en de nodige spieren waardoor archeologen
aan het skelet van mensen uit die tijd kunnen zien of het
boogschutters waren of niet. Het verhaal gaat dat nog
tijdens de Tweede Wereldoorlog bij Duinkerken van de
langboog gebruik gemaakt is door een ongetwijfeld
excentrieke Britse officier.
Taxus is overigens giftig en niet geschikt als veevoer.
Vreemd genoeg zijn de besjes eetbaar maar de zaden in die
besjes zijn dan weer flink giftig. Hetgeen overigens ook
weer een reden was om ze op begraafplaatsen te planten,
dan werd het vee er niet losgelaten. Die giftigheid heeft dan
weer een goede kant. Uit Taxusnaalden kan een stof
gewonnen worden, Taxol, een geneesmiddel voor onder
meer borstkanker. Een boom van leven en dood. Deze
exemplaren op "Ter Navolging" zijn overigens al enkele
eeuwen oud. Taxussen bestaan in vele kweekvormen die
allemaal verwant zijn. De bomen groeien traag en kunnen
zeer oud worden.
Publicaties.
8 april 2022 Er is een nieuwe uitgave van De Linge Achterna
dat is een mooi werk. Een goed overzicht van de Stad Tiel en het water. Water: een bedreiging en ook een bron van economische groei. Met kaarten en toelichting, de Linge dwars door de stad, niet meer voor te stellen. Geniet er nog even van, het landschap komt steeds meer in de knel.
Febr 2018
https://www.vuwestbetuwe.nl/
sites/vu15/files/uploads/VU%20cursusprogramma%202018-2019.pdf
Hoe wordt je een Tieloloog?
Start 31 okt 2018 7 lessen in Zinder.
Altijd al meer willen weten over Tiel en de Tielerwaard? Volg dan de lezingcyclus
Tielologie die tot stand gekomen is door een samenwerking van de organisaties
Waardevol Tiel, de BATO (=archeologische werkplaats) en Volksuniversiteit West
Betuwe. Onder supervisie van de heer Peter Schipper, o.a. conservator van het
Tielse Streekmuseum, wordt op vier woensdagavonden een lezing gehouden
door diverse sprekers met ieder een eigen specialisatie met betrekking tot de
historie van Tiel en de Tielerwaard. De lezingcyclus wordt afgesloten met een
stadswandeling door Tiel en een fietstocht door de Tielerwaard (facultatief).
maart 2013
Wat is een omgevingsvisie ?
mei 2012
Bespreeknotitie Ontwikkeling Beeldkwaliteitsvisie Tiel
29 mei 2012 Besluit college
25 dec 2012
Een interessante publicatie over de economische effecten van cultuurcentra en
investeringen in cultuurhistorisch erfgoed.
Shovel of spatel.
Het schijnt ooit onderzocht te zijn voor een niet nader te noemen stad
waar in de Tweede Wereldoorlog bij een brug een veldslag heeft
plaatsgevonden: wat heeft meer schade aangericht aan het fysieke erfgoed,
de veldslag, of de na-oorlogse bestuurders die verantwoordelijk waren
voor de ‘wederopbouw’? Volgens de anekdote wonnen de na-oorlogse
bestuurders deze veldslag glansrijk. Voorgelegd aan enige deskundigen
op het gebied van erfgoed die dit boek begeleidden, konden zij de resultaten
van dit (niet te traceren) onderzoek ruiterlijk beamen wat betreft hun
eigen gemeente. Zelfs veel dorpen en steden die de oorlog zonder schade
waren doorgekomen, kenden in de periode van ‘wederopbouw’ talloze
grootschalige ......
lees verder
2 dec 2012 Gelderse natuur en milieu Federatie
Website en aanmelden nieuwsbrief (gmf)
https://www.gnmf.nl/
2 dec 2012 Waalweelde
Website en aanmelden nieuwsbrief
https://waalweelde.gelderland.nl/
26 okt 2012
De vroegere burchten in het oostelijk deel van het rivierengebied.
Een verhaal van Bas Aarts. Vanaf de Vikingen tot...
Linge Landschap
een besloten kleinschalig oeverwallenlandschap met
okt 2012
Is uw woning geschikt voor zonnepanelen?
het antwoord is zo gevonden op:
http://www.zonatlas.nl/tiel/
2009 HET BEWAARDE LAND
.... ontwikkelen van de bouwplannen voor Passewaaij ver van de rivier en het
Inundatiekanaal gebleven. Daardoor ligt het Waaldeel van het Inundatiekanaal
nog traditioneel als een grens tussen stad en land. Om die reden is vanaf de
Ophemertse Dijk het .........
5 okt 2010
Rivierenland was ooit het dichtstbevolkte gebied ..... Dijken zijn de oorzaak dat
de regio onder water loopt...... De verdwenen Rivier de Zoel.
april 2011.
Document over de waarde van historische gevels.
Presentatie Peter Schippers,
Dit verhaal is te zien door hier te klikken.
Stichting Tweestromenland in Beeld en Geluid
http://tweestromenlandinbeeldengeluid.nl/films.php
Publicaties.
8 april 2022 Er is een nieuwe uitgave van De Linge Achterna
dat is een mooi werk. Een goed overzicht van de Stad Tiel en het water. Water: een bedreiging en ook een bron van economische groei. Met kaarten en toelichting, de Linge dwars door de stad, niet meer voor te stellen. Geniet er nog even van, het landschap komt steeds meer in de knel.
Febr 2018
https://www.vuwestbetuwe.nl/
sites/vu15/files/uploads/VU%20cursusprogramma%202018-2019.pdf
Hoe wordt je een Tieloloog?
Start 31 okt 2018 7 lessen in Zinder.
Altijd al meer willen weten over Tiel en de Tielerwaard? Volg dan de lezingcyclus
Tielologie die tot stand gekomen is door een samenwerking van de organisaties
Waardevol Tiel, de BATO (=archeologische werkplaats) en Volksuniversiteit West
Betuwe. Onder supervisie van de heer Peter Schipper, o.a. conservator van het
Tielse Streekmuseum, wordt op vier woensdagavonden een lezing gehouden
door diverse sprekers met ieder een eigen specialisatie met betrekking tot de
historie van Tiel en de Tielerwaard. De lezingcyclus wordt afgesloten met een
stadswandeling door Tiel en een fietstocht door de Tielerwaard (facultatief).
maart 2013
Wat is een omgevingsvisie ?
mei 2012
Bespreeknotitie Ontwikkeling Beeldkwaliteitsvisie Tiel
29 mei 2012 Besluit college
25 dec 2012
Een interessante publicatie over de economische effecten van cultuurcentra en
investeringen in cultuurhistorisch erfgoed.
Shovel of spatel.
Het schijnt ooit onderzocht te zijn voor een niet nader te noemen stad
waar in de Tweede Wereldoorlog bij een brug een veldslag heeft
plaatsgevonden: wat heeft meer schade aangericht aan het fysieke erfgoed,
de veldslag, of de na-oorlogse bestuurders die verantwoordelijk waren
voor de ‘wederopbouw’? Volgens de anekdote wonnen de na-oorlogse
bestuurders deze veldslag glansrijk. Voorgelegd aan enige deskundigen
op het gebied van erfgoed die dit boek begeleidden, konden zij de resultaten
van dit (niet te traceren) onderzoek ruiterlijk beamen wat betreft hun
eigen gemeente. Zelfs veel dorpen en steden die de oorlog zonder schade
waren doorgekomen, kenden in de periode van ‘wederopbouw’ talloze
grootschalige ......
lees verder
2 dec 2012 Gelderse natuur en milieu Federatie
Website en aanmelden nieuwsbrief (gmf)
https://www.gnmf.nl/
2 dec 2012 Waalweelde
Website en aanmelden nieuwsbrief
https://waalweelde.gelderland.nl/
26 okt 2012
De vroegere burchten in het oostelijk deel van het rivierengebied.
Een verhaal van Bas Aarts. Vanaf de Vikingen tot...
Linge Landschap
een besloten kleinschalig oeverwallenlandschap met
okt 2012
Is uw woning geschikt voor zonnepanelen?
het antwoord is zo gevonden op:
http://www.zonatlas.nl/tiel/
2009 HET BEWAARDE LAND
.... ontwikkelen van de bouwplannen voor Passewaaij ver van de rivier en het
Inundatiekanaal gebleven. Daardoor ligt het Waaldeel van het Inundatiekanaal
nog traditioneel als een grens tussen stad en land. Om die reden is vanaf de
Ophemertse Dijk het .........
5 okt 2010
Rivierenland was ooit het dichtstbevolkte gebied ..... Dijken zijn de oorzaak dat
de regio onder water loopt...... De verdwenen Rivier de Zoel.
april 2011.
Document over de waarde van historische gevels.
Presentatie Peter Schippers,
Dit verhaal is te zien door hier te klikken.
Stichting Tweestromenland in Beeld en Geluid
http://tweestromenlandinbeeldengeluid.nl/films.php
Noord.
15 nov 2011. Voordat de raad een besluit neemt over de zienswijzen en het ontwerp.
bestemmingsplan wordt u in de gelegenheid gesteld uw zienswijze nader mondeling toe te lichten
13 dec 19.30
8 okt 2011. Zienswijze over het Ontwerp Bestemmingsplan Tiel Noord.
Het gaat daarbij om een kunstwerk waarvan de maximale bouwhoogte 23 meter zou mogen bedragen. De mogelijke
locaties zijn gelegen in een grasstrook van de Provincialeweg nabij de Lingebrug aan de buitendijkse zijde van de Linge, in
het hoogstamboomgaardje nabij de Berenkuil en aan de naar het benzinestation wijzende zijde van de Berenkuil.....
28 juli 2010. Bestemmingsplan Tiel Noord, Zuid en Kleine kernen, inspraakreactie voorontwerp
Aangezien wij buitengewoon gevoelig zijn voor aantasting en verrommeling van het Lingestroomgebied en wij steeds weer
moeten constateren dat die aantasting sluipenderwijs steeds ......
Noord.
15 nov 2011. Voordat de raad een besluit neemt over de
zienswijzen en het ontwerp.
bestemmingsplan wordt u in de gelegenheid gesteld uw zienswijze
nader mondeling toe te lichten
13 dec 19.30
8 okt 2011. Zienswijze over het Ontwerp Bestemmingsplan Tiel
Noord.
Het gaat daarbij om een kunstwerk waarvan de maximale
bouwhoogte 23 meter zou mogen bedragen. De mogelijke locaties zijn
gelegen in een grasstrook van de Provincialeweg nabij de Lingebrug
aan de buitendijkse zijde van de Linge, in het hoogstamboomgaardje
nabij de Berenkuil en aan de naar het benzinestation wijzende zijde
van de Berenkuil.....
28 juli 2010. Bestemmingsplan Tiel Noord, Zuid en Kleine kernen,
inspraakreactie voorontwerp
Aangezien wij buitengewoon gevoelig zijn voor aantasting en
verrommeling van het Lingestroomgebied en wij steeds weer moeten
constateren dat die aantasting sluipenderwijs steeds ......
Noord.
West.
17 febr 2012. Reactie gemeente:
vanaf 30 maart 2012 ligt het bestemmingsplan Tiel West 6 weken ter inzage.
Op 27 sep 2011 wordt door de commissie Ruimte het onderwerp "Ontwerp bestemmingsplan Tiel West" besproken.
In verband met uw betrokkenheid hierbij, nodig ik u uit deze vergadering bij te wonen. U kunt de vergadering bijwonen op
de publieke tribune.
3 mei 2011. Zienswijze Ontwerp Bestemingsplan Tiel West definitief
Onze zienswijze is niet door het college overgenomen. De afwijzing van onze visie is door het college met motieven
onderbouwd. Omdat deze onderbouwing naar onze menig geen of onvoldoende recht doet aan enkele onderdelen van
onze zienswijze handhaven......
1 dec 2010. Inspraak bestemmingsplan Tiel West,
Geacht College,
Waardevol Tiel waardeert het dat plannen voor bebouwing in de Plantage en het z.g. Tielsma-terrein nu van de baan zijn.
Dode Linge: Ernstig bezwaar hebben .......
Ter Navolging: Wij hebben evenzeer bedenkingen .....
Monumenten: Hoewel het behoud van monumentale waarden ......
Parkeren: Wij zien graag een oplossing voor de overlast van het parkeren bij de moskee in Tiel West, ......
Fietspaden: Wij missen in het bestemmingsplan de nodige, snelle en veilige fietsroutes. ....
Schaarsdijkweg: Het gebied tussen de Schaarsdijkweg en de spoorlijn .......
Tot slot, Waardevol Tiel is graag bereid één en ander mondeling nader toe te lichten.
de gehele brief
6 febr 2010. Ontwerp bestemmingsplan Parapluplan Archeologie
Wij zien niet in waarom in het Parapluplan het bestemmingsplan Binnenstad niet is meegenomen. Het is ons niet duidelijk
waarom de juridische procedure die tot onze spijt loopt, impliceert dat u het bestemmingsplan niet .......
West.
17 febr 2012. Reactie gemeente:
vanaf 30 maart 2012 ligt het bestemmingsplan Tiel West 6 weken
ter inzage.
Op 27 sep 2011 wordt door de commissie Ruimte het
onderwerp "Ontwerp bestemmingsplan Tiel West"
besproken.
In verband met uw betrokkenheid hierbij, nodig ik u uit deze
vergadering bij te wonen. U kunt de vergadering bijwonen op de
publieke tribune.
3 mei 2011. Zienswijze Ontwerp Bestemingsplan Tiel West
definitief
Onze zienswijze is niet door het college overgenomen. De
afwijzing van onze visie is door het college met motieven
onderbouwd. Omdat deze onderbouwing naar onze menig geen
of onvoldoende recht doet aan enkele onderdelen van onze
zienswijze handhaven......
1 dec 2010. Inspraak bestemmingsplan Tiel West,
Geacht College,
Waardevol Tiel waardeert het dat plannen voor bebouwing in de
Plantage en het z.g. Tielsma-terrein nu van de baan zijn.
Dode Linge: Ernstig bezwaar hebben .......
Ter Navolging: Wij hebben evenzeer bedenkingen .....
Monumenten: Hoewel het behoud van monumentale waarden
......
Parkeren: Wij zien graag een oplossing voor de overlast van het
parkeren bij de moskee in Tiel West, ......
Fietspaden: Wij missen in het bestemmingsplan de nodige, snelle
en veilige fietsroutes. ....
Schaarsdijkweg: Het gebied tussen de Schaarsdijkweg en de
spoorlijn .......
Tot slot, Waardevol Tiel is graag bereid één en ander mondeling
nader toe te lichten.
de gehele brief
6 febr 2010. Ontwerp bestemmingsplan Parapluplan
Archeologie
Wij zien niet in waarom in het Parapluplan het bestemmingsplan
Binnenstad niet is meegenomen. Het is ons niet duidelijk waarom
de juridische procedure die tot onze spijt loopt, impliceert dat u
het bestemmingsplan niet .......
Binnenstad.
dec 2018 Historische Havenkraan
Op de kademuur aan de Oliemolenwal moet ooit een middelleeuws uitgevoerde havenkraan hebben gestaan. Weinig Tielenaren zijn
er van op de hoogte dat zich op die plaats tot ver in de late middeleeuwen de Lingehaven bevond, die bereikbaar was vanaf de Linge
en de toen nog bevaarbare Dode Linge. Samen met Caro Achterberg van de winkeliersvereniging Hart van Tiel is Waardevol Tiel
doende om een replica van zo’n kraan aan de kademuur te laten plaatsen. Daarvoor is het R.O.C. bereidt om de constructie van de
kraan als leerproject door haar studenten te laten uitvoeren. De gemeentelijke Monumentencommissie staat welwillend tegenover
het project, maar wil wel eerst harde bewijzen hebben dat de kraan inderdaad op die plaats heeft gestaan. Reden voor ons om diep
in de archieven te duiken. Een flinke en nogal tijdrovende klus. Maar dank zij de publicaties van wijlen Huub van Heiningen hebben
we hoopgevende ingangen gevonden. In ieder geval al een document uit 1761 waarin het Tielse stadsbestuur verordonneert ‘Dat de
algemene Legplaats voor de Aaken in de doode Lingen zal wezen in de kom ter zijde van het huijs van A. de Reuver, buiten de
Buursche Poort.’. Die kom zal gelegen hebben ter hoogte van de Rabo op het terrein dat nu het talud heet, maar feitelijk de
oorspronkelijke Lingebodem is. Waarmee in ieder geval aangetoond is dat de Dode Linge toen nog altijd bevaarbaar was. Bovendien
bevestigt het tevens het gelijk van de gebroeders van Eck, die in hun verhandeling De Doode Linge in Praatjes en Plaatjes die
aanlegplaats al noemden.
kaart vergroot
9 dec 2018. Stadsmuurrestanten
Bij het uitgraven van de bouwput voor het Zindercomplex, zijn destijds flinke muurdelen van de oude stadsmuur tevoorschijn
gekomen. Die stadsmuur stond direct aan het water van een gedempt deel en in het verlengde van de bestaande stadsgracht.
Gelukkig zijn deze muurdelen door de gemeente met zorg behandeld en opgeslagen op de gemeentewerf. Waardevol Tiel wil nu met
de gemeente in overleg om de muurdelen te herplaatsen in de lijn waar ze ook vandaan komen. Het lijkt ons een mooie accentuering
van het historische aspect van onze zeer oude stad. Daartoe heeft ons lid, Jan van Doesburg, middels fotoshop een goede impressie
gemaakt van hoe het er ongeveer uit zou kunnen gaan zien. Bovendien zouden wij graag zien dat aan het eind van de verbrokkelde
stadsmuur de fundamentcontouren van de Westluidensepoort in het straatwerk zichtbaar gemaakt worden. Dit zoals dat ook met de
Zandwijksepoort is gebeurd. Vraag is nu of het gemeentebestuur ons plan omarmt en of er enig budget voor ter beschikking komt.
kaart vergroot
sept 2017. Werfkelders Oliemolenwal
De stad Tiel bezit, enigszins verborgen in de oorspronkelijke stadswal van de Oliemolenwal, nog een heuse werfkelder. Alleen is daar
tot nu toe niet al te zuinig mee omgegaan. De oorspronkelijke houten deuren, waarmee de toegang tot in de jaren zestig nog was
afgesloten, waren in die tijd al zo slecht dat deze zijn verwijderd en de ingang werd dichtgemetseld. Waardevol Tiel is echter de
mening toegedaan dat zo’n bijzonder object niet verloren mag gaan en herwaardering verdiend. Bovendien is de kelder ook een
onderdeel van de stadswal die als rijksmonument te boek staat. Ons inziens geldt dit predicaat dan dus ook voor de werfkelder.
Reden te meer om te pleiten voor restauratie van de kelder. Daarbij vinden wij Caro Achterberg namens Hart van Tiel aan onze zijde.
Zij heeft enkele mogelijkheden in beeld gebracht om de kelder te restaureren en bijvoorbeeld als een kleine expositieruimte in te
richten.
Zie ook sept 2017 Waardevol Tiel
1955
2018
idee
Burg.Hasselmanplein - Konijnenwal kaart vergroot
23 mei 2017 VVV kiosk
ProTiel heeft een motie ingediend die vraagt om te onderzoeken of de VVV kiosk behouden kan blijven. De motie is, ongetwijfeld ook
als gevolg van veel lobbywerk van Waardevol Tiel, raadsbreed aangenomen. Met het onderzoek gaan wij, als Waardevol Tiel, ons
bezighouden. 3 juni 2017
Voorwaarden:
1 Het moet minstens kostendekkend zijn.
2 Het moet voor een symbolisch bedrag worden overgenomen.
Binnenstad.
dec 2018 Historische Havenkraan
Op de kademuur aan de Oliemolenwal moet ooit een middelleeuws
uitgevoerde havenkraan hebben gestaan. Weinig Tielenaren zijn er van op
de hoogte dat zich op die plaats tot ver in de late middeleeuwen de
Lingehaven bevond, die bereikbaar was vanaf de Linge en de toen nog
bevaarbare Dode Linge. Samen met Caro Achterberg van de
winkeliersvereniging Hart van Tiel is Waardevol Tiel doende om een replica
van zo’n kraan aan de kademuur te laten plaatsen. Daarvoor is het R.O.C.
bereidt om de constructie van de kraan als leerproject door haar
studenten te laten uitvoeren. De gemeentelijke Monumentencommissie
staat welwillend tegenover het project, maar wil wel eerst harde bewijzen
hebben dat de kraan inderdaad op die plaats heeft gestaan. Reden voor
ons om diep in de archieven te duiken. Een flinke en nogal tijdrovende
klus. Maar dank zij de publicaties van wijlen Huub van Heiningen hebben
we hoopgevende ingangen gevonden. In ieder geval al een document uit
1761 waarin het Tielse stadsbestuur verordonneert ‘Dat de algemene
Legplaats voor de Aaken in de doode Lingen zal wezen in de kom ter zijde
van het huijs van A. de Reuver, buiten de Buursche Poort.’. Die kom zal
gelegen hebben ter hoogte van de Rabo op het terrein dat nu het talud
heet, maar feitelijk de oorspronkelijke Lingebodem is. Waarmee in ieder
geval aangetoond is dat de Dode Linge toen nog altijd bevaarbaar was.
Bovendien bevestigt het tevens het gelijk van de gebroeders van Eck, die in
hun verhandeling De Doode Linge in Praatjes en Plaatjes die aanlegplaats
al noemden.
kaart vergroot
9 dec 2018. Stadsmuurrestanten
Bij het uitgraven van de bouwput voor het Zindercomplex, zijn destijds
flinke muurdelen van de oude stadsmuur tevoorschijn gekomen. Die
stadsmuur stond direct aan het water van een gedempt deel en in het
verlengde van de bestaande stadsgracht. Gelukkig zijn deze muurdelen
door de gemeente met zorg behandeld en opgeslagen op de
gemeentewerf. Waardevol Tiel wil nu met de gemeente in overleg om de
muurdelen te herplaatsen in de lijn waar ze ook vandaan komen. Het lijkt
ons een mooie accentuering van het historische aspect van onze zeer
oude stad. Daartoe heeft ons lid, Jan van Doesburg, middels fotoshop een
goede impressie gemaakt van hoe het er ongeveer uit zou kunnen gaan
zien. Bovendien zouden wij graag zien dat aan het eind van de
verbrokkelde stadsmuur de fundamentcontouren van de
Westluidensepoort in het straatwerk zichtbaar gemaakt worden. Dit zoals
dat ook met de Zandwijksepoort is gebeurd. Vraag is nu of het
gemeentebestuur ons plan omarmt en of er enig budget voor ter
beschikking komt.
kaart vergroot
sept 2017. Werfkelders Oliemolenwal
De stad Tiel bezit, enigszins verborgen in de oorspronkelijke stadswal van
de Oliemolenwal, nog een heuse werfkelder. Alleen is daar tot nu toe niet
al te zuinig mee omgegaan. De oorspronkelijke houten deuren, waarmee
de toegang tot in de jaren zestig nog was afgesloten, waren in die tijd al zo
slecht dat deze zijn verwijderd en de ingang werd dichtgemetseld.
Waardevol Tiel is echter de mening toegedaan dat zo’n bijzonder object
niet verloren mag gaan en herwaardering verdiend. Bovendien is de kelder
ook een onderdeel van de stadswal die als rijksmonument te boek staat.
Ons inziens geldt dit predicaat dan dus ook voor de werfkelder. Reden te
meer om te pleiten voor restauratie van de kelder. Daarbij vinden wij Caro
Achterberg namens Hart van Tiel aan onze zijde. Zij heeft enkele
mogelijkheden in beeld gebracht om de kelder te restaureren en
bijvoorbeeld als een kleine expositieruimte in te richten.
Zie ook sept 2017 Waardevol Tiel
1955
2018
idee
Burg.Hasselmanplein - Konijnenwal kaart
vergroot
23 mei 2017 VVV kiosk
ProTiel heeft een motie ingediend die vraagt om te onderzoeken of de VVV
kiosk behouden kan blijven. De motie is, ongetwijfeld ook als gevolg van
veel lobbywerk van Waardevol Tiel, raadsbreed aangenomen. Met het
onderzoek gaan wij, als Waardevol Tiel, ons bezighouden. 3 juni 2017
Voorwaarden:
1 Het moet minstens kostendekkend zijn.
2 Het moet voor een symbolisch bedrag worden overgenomen.
3 Er moet een deugdelijk plan zijn en belangstelling om de kiosk in
gebruikt te nemen.
11 april 2015 Gedachten en constateringen over ons winkelcentrum.
Opgenomen in de Gelderlander 11 april 2015.
Het gaat ons allen aan het hart, wie neemt het voortouw?
3 april 2015 Brief aan B&W over namen stegen .pdf
Een voorstel tot naamgeving van de naamloze.
16 april 2014 Tot Behoud van Historische Tielse Steegjes
Een overzicht van de steegjes en hun "toestand".
24 jan 2014 Afsluiten steeg.
Voorts wijzen wij er op dat juist deze steegjes door mensen die wat slecht
ter been zijn, of beladen met boodschappen, als korte route worden
gebruikt, zoals ooit de kruiers dat deden.
Aanvulling: In aanvulling op de argumenten uit de brief het volgende:
- Dit probleem speelt in meerdere oude steden, waaronder
Amsterdam. Daar is zelfs een heus stegenplan ontwikkeld.
- Uit dat stegenplan blijkt dat er een scala van mogelijkheden is. Dat
gaat van het in de avonduren afsluiten, het aanbrengen van goede
straatverlichting, het verbeteren van de inrichting van de steeg tot en met
cameratoezicht.
Hieruit volgt dat de gemeente kiest voor de korte klap en de schijnbaar
gemakkelijke oplossing.
28 jan 2014 Een telefoontje van de griffier : Het raadsvoorstel is om
procedurele reden voorlopig ingetrokken.
12 juli 2012
Dit bericht in de Gelderlander: "Bouw Molenhoek van start" mag op basis
van het auteursrecht niet worden opgenomen.Gelderlander:
12 juli 2012
Dit bericht in de Gelderlander: "H&M naar binnenstad" mag op basis van
het auteursrecht niet worden opgenomen.
22 febr 2011 Zienswijze Bestemmingsplan binnenstad
Iedereen zal het echter met ons eens zijn dat het planologische volstrekt
onaanvaardbaar zou zijn om pal naast dat nieuwe cultuurkwartier met zijn
relatief lage skyline een ‘Slokker-complex’ te gaan bouwen dat daar vele
Oost.
1 juni 2013 Bestemmingsplan Tiel Oost.
Vanaf 16 mei ligt het ontwerp BP Tiel Oost 6 weken ter visie, er is ook opgenomen de reconstructie van de Binnenhoek.
9 maart 2013. Sloop PWA school
Tegen beter weten in hoopte ik dat de sloop van de voormalige Julianaschool, nu de PWA school niet door zal gaan. Nu lees
ik in de Gelderlander van 6 maart jl. dat de Gemeente Tiel zelfs de vergunningsprocedure gaat versnellen om dit jaar nog
met de sloop te kunnen beginnen. De nieuwbouw moet eind 2014 gereed zijn.
Het slopen van deze in prima staat verkerende oude school is met een woord “schandalig” te noemen. De school moet
gesloopt worden wegens ruimtegebrek voor de leerlingen en wegens het ontbreken van naschoolse opvang.
Het argument van ruimtegebrek is in deze tijd kolder te noemen.
Verder lezen: Volgens een recent......... Recente cijfers afname leerlingen.
20 jan 2013 Reactie Waardevoltiel op plannen Binnenhoek.
23 jan 2013 Wateroverlast Tiel Oost, Rapport Grontmij.
In de Klankbordgroep FluviaTiel, gehouden op 16 oktober 2012, is toegezegd om de toen toegezonden notitie van de
Grontmij betreffende de geohydrologische effecten van het dempen van de haven en Kil in Tiel-Oost aan te passen en
opnieuw toe te sturen. Bijgaand de herziene versie.
Een volgende bijeenkomst met de klankbordgroep zou worden belegd wanneer het uitgewerkte dijkprofiel gereed is.
Verwachting is dat over enkele weken de uitnodiging kan worden verzonden.
Met vriendelijke groet, Afdeling Stadsontwikkeling, Jan Strijker.
jan 2012 Opknapbeurt Vinkenhof. Mededeling SCW.
sept 2011 Geluidsfragment over behoud deel Jamfabriek ter gelegenheid van Flipje in Madurodam. Duur 1.55 min.
8 nov 2012 Eindverslag inspraak bestemmingsplan Tiel Oost,
U hebt in de periode van 19 december 2011 tot en met 30 januari 2012 een inspraakreactie ingediend op het voorontwerp
bestemmingsplan Tiel Oost. Met deze brief krijgt u een antwoord op uw inspraakreactie. Tevens informeer ik u over het
vervolgproces. De brief. Het eindverslag.
17 okt. 2012 Bijeenkomst Klankbordgroep Fluvia (Haven Willemspolder).
Er wordt een stappenplan aangehouden bij het realiseren van de plannen. De bedoeling is om de Willemspolder als eerste
aan te pakken. Daarbij gaat het om een natuurinrichting met mogelijkheid tot recreatie, uit te voeren volgens de laatste
variant van.........
23 sept. 2012 Aan Geacht College, van de Klankbordgroep Natuur van de Gemeente Tiel.
De aanleiding voor deze brief is het recentelijke kappen van populieren aan de Echteldsedijk met daarin nesten van roeken
(Corvus frugilegus) en achterliggend het al langere tijd disfunctioneren ......
Door de jaren heen zagen we weinig resultaat. Nadat er een nieuwe ambtenaar kwam om de klankbordgroep te
begeleiden, met minder uren, ontstond ........
2 febr 2012 Inspraak bestemmingsplan Tiel Oost,
Met genoegen stelt Waardevol Tiel vast dat u een einde maakt aan de lappendeken van bestemmingsplannen die door de
jaren heen voor het stadsdeel Tiel Oost tot stand is gekomen.
Bestudering van het voorontwerp bestemmingsplan levert een aantal waarnemingen op die Waardevol Tiel u graag wil
meegeven
5 dec 2011. Voorgenomen kap van bomen aan de Konijnenwal.
De voorgenomen kap van ongeveer 50% van het bomenbestand in de straat ervaren wij als fors. Het gevoel is daarbij dat
er andere factoren in de afweging een rol spelen......
13 nov 2011, Noodkreet:Gebouw JulianaSchool moet blijven.
Er heeft zich een zodanig proces afgespeeld dat de sloop van de Julianaschool, ondanks ons dringende pleidooi en de
historische waarde van het gebouw, onvermijdelijk lijkt.
Een eerdere brief:
Uit verschillende publicaties vernamen wij dat er plannen zijn om de kenmerkende Prins Willem Alexanderschool aan
de Grote Brugse Grintweg te slopen om op die plaats ruimte te bieden voor de bouw van een brede school.
Waardevol Tiel doet een dringend beroep op u....
Conclusie:
•
- De Julianaschool (Grote Brugsegrindweg)is een goed voorbeeld van het bouwen in de stijl van de Amsterdamse
School. Qua schooltype, lager onderwijs-basisschool, zelfs het enige in Tiel.
•
- Het gebouw is onderdeel van het oeuvre van een capabele, in Tiel bekendere architect. (Heineman).
•
- Gelet op de bouwtekening is het uiterlijk van de school nog vrijwel ongeschonden. In het interieur is wel het een en
ander gewijzigd, maar diverse monumentale details, zoals de hal en de trapopgang, zijn nog aanwezig.
•
- Vele honderden leerlingen hebben in de loop der decennia hier hun educatie ontvangen
•
en hebben er hun herinneringen liggen.
•
- Bovendien is de school een zogenaamde ‘lieu de memoire’, een plaats van herinnering, een plek waar de
geschiedenis even gestold is in een tastbaar monument: het getuigt van een belangrijke periode in de geschiedenis
van Tiel, namelijk de Duitse overheersing.
•
- Sloop betekent weer een ernstig verlies voor een gebied dat de afgelopen 20 jaar door amoveren van de oude
bebouwing toch al zo ernstig aan beleving en architectonische waarden heeft ingeboet.
Oud en nog steeds actueel
In dit ontwerp zal de Binnenhoek, een belangrijke toegangsweg naar de binnenstad, verbreed worden en een wat
aantrekkelijker aanzien krijgen.
Oost.
1 juni 2013 Bestemmingsplan Tiel Oost.
Vanaf 16 mei ligt het ontwerp BP Tiel Oost 6 weken ter visie, er is ook
opgenomen de reconstructie van de Binnenhoek.
9 maart 2013. Sloop PWA school
Tegen beter weten in hoopte ik dat de sloop van de voormalige
Julianaschool, nu de PWA school niet door zal gaan. Nu lees ik in de
Gelderlander van 6 maart jl. dat de Gemeente Tiel zelfs de
vergunningsprocedure gaat versnellen om dit jaar nog met de sloop te
kunnen beginnen. De nieuwbouw moet eind 2014 gereed zijn.
Het slopen van deze in prima staat verkerende oude school is met een
woord “schandalig” te noemen. De school moet gesloopt worden
wegens ruimtegebrek voor de leerlingen en wegens het ontbreken van
naschoolse opvang.
Het argument van ruimtegebrek is in deze tijd kolder te noemen.
Verder lezen: Volgens een recent......... Recente
cijfers afname leerlingen.
20 jan 2013 Reactie Waardevoltiel op plannen Binnenhoek.
23 jan 2013 Wateroverlast Tiel Oost, Rapport Grontmij.
In de Klankbordgroep FluviaTiel, gehouden op 16 oktober 2012, is
toegezegd om de toen toegezonden notitie van de Grontmij
betreffende de geohydrologische effecten van het dempen van de
haven en Kil in Tiel-Oost aan te passen en opnieuw toe te sturen.
Bijgaand de herziene versie.
Een volgende bijeenkomst met de klankbordgroep zou worden belegd
wanneer het uitgewerkte dijkprofiel gereed is. Verwachting is dat over
enkele weken de uitnodiging kan worden verzonden.
Met vriendelijke groet, Afdeling Stadsontwikkeling, Jan Strijker.
jan 2012 Opknapbeurt Vinkenhof. Mededeling SCW.
sept 2011 Geluidsfragment over behoud deel Jamfabriek ter
gelegenheid van Flipje in Madurodam. Duur 1.55 min.
8 nov 2012 Eindverslag inspraak bestemmingsplan Tiel Oost,
U hebt in de periode van 19 december 2011 tot en met 30 januari 2012
een inspraakreactie ingediend op het voorontwerp bestemmingsplan
Tiel Oost. Met deze brief krijgt u een antwoord op uw inspraakreactie.
Tevens informeer ik u over het vervolgproces. De brief.
Het eindverslag.
17 okt. 2012 Bijeenkomst Klankbordgroep Fluvia (Haven
Willemspolder).
Er wordt een stappenplan aangehouden bij het realiseren van de
plannen. De bedoeling is om de Willemspolder als eerste aan te
pakken. Daarbij gaat het om een natuurinrichting met mogelijkheid tot
recreatie, uit te voeren volgens de laatste variant van.........
23 sept. 2012 Aan Geacht College, van de Klankbordgroep Natuur
van de Gemeente Tiel.
De aanleiding voor deze brief is het recentelijke kappen van populieren
aan de Echteldsedijk met daarin nesten van roeken (Corvus frugilegus)
en achterliggend het al langere tijd disfunctioneren ......
Door de jaren heen zagen we weinig resultaat. Nadat er een nieuwe
ambtenaar kwam om de klankbordgroep te begeleiden, met minder
uren, ontstond ........
2 febr 2012 Inspraak bestemmingsplan Tiel Oost,
Met genoegen stelt Waardevol Tiel vast dat u een einde maakt aan de
lappendeken van bestemmingsplannen die door de jaren heen voor
het stadsdeel Tiel Oost tot stand is gekomen.
Bestudering van het voorontwerp bestemmingsplan levert een aantal
waarnemingen op die Waardevol Tiel u graag wil meegeven
5 dec 2011. Voorgenomen kap van bomen aan de Konijnenwal.
De voorgenomen kap van ongeveer 50% van het bomenbestand in de
straat ervaren wij als fors. Het gevoel is daarbij dat er andere factoren
in de afweging een rol spelen......
13 nov 2011, Noodkreet:Gebouw JulianaSchool moet blijven.
Er heeft zich een zodanig proces afgespeeld dat de sloop van de
Julianaschool, ondanks ons dringende pleidooi en de historische
waarde van het gebouw, onvermijdelijk lijkt.
Een eerdere brief:
Uit verschillende publicaties vernamen wij dat er plannen zijn om
de kenmerkende Prins Willem Alexanderschool aan de Grote
Brugse Grintweg te slopen om op die plaats ruimte te bieden voor
de bouw van een brede school. Waardevol Tiel doet een dringend
beroep op u....
Conclusie:
•
- De Julianaschool (Grote Brugsegrindweg)is een goed voorbeeld
van het bouwen in de stijl van de Amsterdamse School. Qua
schooltype, lager onderwijs-basisschool, zelfs het enige in Tiel.
•
- Het gebouw is onderdeel van het oeuvre van een capabele, in
Tiel bekendere architect. (Heineman).
•
- Gelet op de bouwtekening is het uiterlijk van de school nog
vrijwel ongeschonden. In het interieur is wel het een en ander
gewijzigd, maar diverse monumentale details, zoals de hal en de
trapopgang, zijn nog aanwezig.
•
- Vele honderden leerlingen hebben in de loop der decennia hier
hun educatie ontvangen
•
en hebben er hun herinneringen liggen.
•
- Bovendien is de school een zogenaamde ‘lieu de memoire’, een
plaats van herinnering, een plek waar de geschiedenis even
gestold is in een tastbaar monument: het getuigt van een
belangrijke periode in de geschiedenis van Tiel, namelijk de Duitse
overheersing.
•
- Sloop betekent weer een ernstig verlies voor een gebied dat de
afgelopen 20 jaar door amoveren van de oude bebouwing toch al
zo ernstig aan beleving en architectonische waarden heeft
ingeboet.
Oud en nog steeds actueel
In dit ontwerp zal de Binnenhoek, een belangrijke toegangsweg naar
de binnenstad, verbreed worden en een wat aantrekkelijker aanzien
krijgen.
Buiten.
23 mei 2017 De verplaatsing van het tankstation
aan de Havendijk naar het Nationaal Landschap aan de Industrieweg door de raad aangenomen. Tegenstemmers waren ProTiel en
Sociaal Tiel. ProTiel was wel voor de verplaatsing, maar niet naar het Nationaal Landschap, omdat er volgens een onderzoeksrapport van
ingenieursbureau Haskoning, gelijkwaardige alternatieve locaties zijn. Dit was ook voor Sociaal Tiel het argument voor haar tegenstem.
4 maart 2017 Er is een gesprek geweest met dhr Dijkhuizen.
Zie het verslag in het maandblad van maart 2017.
30 nov 2016 Aanvulling op het bezwaar.
•
Natuurtoets. De natuur is weer onderschikt aan economisch belang.
•
Groenstructuurplan. Er wordt verwezen naar een vervallen plan.
•
Provinciaal belang. Geen overleg met provincie geweest.
8 nov 2016 Met deze maken wij, de werkgroep Waardevol Tiel en de Gelderse Natuur en Milieufederatie, bezwaar tegen het:
Ontwerp Bestemmingsplan Buitengebied-Industrieweg, Brandstofverkooppunt.
•
Past niet in het bestemmingsplan.
•
Voldoet niet aan de Kernkwaliteiten Nationale Landschappen.
•
Hoofdstuk Natuurtoets is niet ingevuld.
•
Over de intensivering van de verlichting wordt niets gemeld.
•
Over verstoring van archeologische bodemlagen wordt niets gemeld
•
Er zijn alternatieven er is geen reden van groot belang.
•
Er zijn ook geen bouwplannen voor bestaande omgeving aan de Havendijk.
•
LPG als brandstof (wat aangegeven als reden van verplaatsing) heeft z'n langste tijd gehad.
•
Er zijn al heel veel tankstations in Tiel.
•
Kortom er is geen reden om de verplaatsing noodzakelijk te noemen.
•
lees het gehele bezwaar.
15 dec 2014. Landschapsnieuws.
Stichting Lanschapsbeheer Gelderland.
Nieuwsbrief. winter 2014-2015
28 april 2014 Inspraak bedrijventerrein Medel,
"Het verdient nog steeds aanbeveling om geen ontwikkelingen in gang te zetten zolang er nog geen zicht is op een aantrekkende markt.
Dat betekent concreet dat er op dit moment geen aanleiding is om zachte plannen om te zetten naar uitgeefbaar terrein."
lees verder: Zienswijze GNMF en Waardevol Tiel bedrijventerrein Medel
7 febr 2014. Bomen in het Buitengebied en handel op een bedrijventerrein.
Horen handelsactiviteiten thuis in het buitengebied of op een bedrijventerrein. Dat is de kern van de discussie die nu in Buren gevoerd
wordt. De problematiek beperkt zich niet tot Buren alleen. Het is een kwestie die ook in Tiel en in de hele West-Betuwe speelt. Om het
nog breder te trekken, de schaalvergroting in de landbouw en de gevolgen daarvan spelen overal in het buitengebied. Dat roept wel een
aantal klemmende vragen op.
In de landbouw- of het nu gaat om de intensieve veeteelt of de fruitteelt – ruimen al decennia lang de kleine boeren het veld. Ze zijn er
niet meer. Overleven, dat vraagt investeringen en schaalgrootte. Het grondgebruik wordt steeds intensiever, er komen nieuwe
activiteiten om geld te verdienen.
Het gevolg van dit alles is dat de kwaliteit van het buitengebied onder druk staat. Daar waar het landschap, de cultuur en de
natuurwaarden het resultaat waren van eeuwen van geleidelijke ontwikkeling en ontginning is sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw
door ruilverkavelingen de schaalvergroting in de landbouw bevorderd. Landbouw is een kapitaalsintensieve, technologisch geavanceerde
bedrijfstak geworden met steeds minder en grotere bedrijven.
De omstreden Knorhof in Kapel-Avezaath is een voorbeeld van een bedrijf waar een groot aantal dieren op een relatief klein oppervlak
worden gehouden. Niet voor niets is de discussie over megastallen losgebarsten. Ook in de melkveehouderij dreigt schaalvergroting. Als
de melkquota worden afgeschaft, dan groeit de veestapel. Er zijn discussies over bedrijven met 1000 koeien. Weg zijn de illusies over
vreedzaam grazende koeien in de wei.
Voor de natuur zijn al die ontwikkelingen rampzalig geweest. Wie vroeger in het voorjaar of de zomer door het Zoelensche of Maurikse
Veld fietste werd begroet door kieviten, tureluurs, veldleeuweriken en andere weidevogels. Nu is het daar stil, simpel omdat het
grondgebruik, maairegime, waterhuishouding en mestinjectie er voor gezorgd hebben dat de vogels er niet meer kunnen leven. Of dat erg
is dat laat ik aan ieders oordeel over.
Voor de fruitteelt, ook in Tiel, is het proces van schaalvergroting en het zoeken van nieuwe activiteiten gaande. Er zijn fruittelers die ook
fruithandelaren zijn geworden. Ondernemers die hun fruit op eigen terrein opslaan en daarvoor steeds grotere loodsen en koelhuizen
bouwen. Wie wel eens langs de Bommelse weg fietst of met de trein naar Geldermalsen rijdt, weet wat ik bedoel. Ook de bewoners van
de huizen in Zoelen langs de Linge kunnen er van mee praten. Daar verrees in een landschappelijk waardevol gebied ook tot ieders
verrassing een grote loods. Nu is een gebouw vaak een kwestie van esthetiek, vind je het mooi of lelijk, past het of juist niet?
Er is echter nog een minder mooie kant aan de medaille. Grotere ondernemingen met handelsactiviteiten betekenen ook grotere
vrachtwagens op wegen die daar eigenlijk niet op berekend zijn. Met alle gevolgen voor de omwonenden, de leefbaarheid en het
wegenonderhoud. Weer een stap in de industrialisatie van het landschap.
Geen wonder dat er dan een keer de discussie oplaait over de vraag of activiteiten die zijdelings met de fruitteelt te maken hebben niet
beter op een goed ontsloten bedrijventerrein kunnen plaats vinden. De fruitbomen blijven echt wel in het buitengebied, op- en overslag
niet. De even voorspelbare reactie van de sector is dan te stellen dat men er niets van begrijpt, dat eigen grond veel goedkoper is dan een
bedrijventerrein. Maar waarom maken wij dan een onderscheid tussen zeg metaalfabriek die niet op die goedkope agrarische grond mag
uitbreiden en de boer die een groothandel begint op eigen terrein? Het is namelijk voor iedere ondernemer en of huizenbouwer
goedkoper om te bouwen op boerengrond dan op uitbreidingsgronden voor woonwijken of op goed ontsloten bedrijventerreinen.
Het buitengebied, daar zoek je naar de balans tussen boer, natuur en cultuur. En soms raakt die balans verstoord. Dat vraagt dan om
ingrijpen.
Arnoud Reijnen
Waardevol Tiel,
23 december 2013.
Aan de Provincie Gelderland, Geacht College.
De provincie bereidt op verzoek van het bedrijvenpark Medel en de gemeenten Tiel en Neder-Betuwe een inpassingsplan voor......
Het is ons onduidelijk waarom de provincie Gelderland in deze specifieke situatie een inpassingsplan wil vaststellen. In de Structuurvisie
Bedrijventerreinen en Werklocaties geeft de provincie aan dat zij een inpassingsplan kunnen vaststellen indien sprake is van een
provinciaal belang (gemeentegrensoverstijgend). In de toelichting op het voorontwerp-inpassingsplan zonering industrielawaai
bedrijventerrein Medel is niets geschreven over het provinciale belang en in de .......
19 december 2013.
Aan: Raad en College van de gemeente Tiel
De Gemeente Tiel is voornemens mee te werken aan de vestiging van een tankstation met wasstraat en kiosk voor de firma van
Dijkhuizen aan de Industrieweg hoek Staartsestraat in Tiel.... ............ In het Bestemmingsplan Buitengebied Tiel 2004, kaart 10 en 12, is dit
gebied gekwalificeerd als agrarisch gebied met grote landschappelijke waarde.
december 2012. In de Gelderlander is een artikel opgenomen over Biezenburg,
de container haven die voor veel welvaart in de regio zal zorgen. En dan is dat beetje natuur wat verloren gaat wel jammer, maar ja. Over
de vele onzekerheden zowel wat geld betreft (wie betaald loopt risico) als de te verwachten goederen en de afnemende verkeer
hoeveelheden op de A15, is een te dun denkmodel gehanteerd.
Wanneer eenmaal de eerste paal er in gaat, is er geen weg terug.
ivm copyright geen copie van het artikel wel een link:
https://www.gelderlander.nl/rivierenland/biezenburg-krijgt-plek-op-waal-as~a27e509b/
Het stuk in de bijlage is de definitieve versie van onze recente discussie over de nieuwste plannen van de gemeente voor Kleine
Willemspolder, klimaatdijk en vijverberg. Of we ook met de verdere uitwerking kunnen instemmen moet natuurlijk nog blijken, voorlopig
zijn de plannen ontzettend ten goede bijgesteld. Een mogelijke kritiek zou kunnen zijn de kans op meer kwel voor het noordelijk deel van
de Vogelbuurt ten gevolge van ophoging van het vijverterrein.
18 okt 2010 klimaatdijk een zowel onbetaalbare als nutteloze aantasting ........
Buiten.
23 mei 2017 De verplaatsing van het tankstation
aan de Havendijk naar het Nationaal Landschap aan de Industrieweg door de raad
aangenomen. Tegenstemmers waren ProTiel en Sociaal Tiel. ProTiel was wel voor de
verplaatsing, maar niet naar het Nationaal Landschap, omdat er volgens een
onderzoeksrapport van ingenieursbureau Haskoning, gelijkwaardige alternatieve
locaties zijn. Dit was ook voor Sociaal Tiel het argument voor haar tegenstem.
4 maart 2017 Er is een gesprek geweest met dhr Dijkhuizen.
Zie het verslag in het maandblad van maart 2017.
30 nov 2016 Aanvulling op het bezwaar.
•
Natuurtoets. De natuur is weer onderschikt aan economisch belang.
•
Groenstructuurplan. Er wordt verwezen naar een vervallen plan.
•
Provinciaal belang. Geen overleg met provincie geweest.
8 nov 2016 Met deze maken wij, de werkgroep Waardevol Tiel en de Gelderse
Natuur en Milieufederatie, bezwaar tegen het:
Ontwerp Bestemmingsplan Buitengebied-Industrieweg,
Brandstofverkooppunt.
•
Past niet in het bestemmingsplan.
•
Voldoet niet aan de Kernkwaliteiten Nationale Landschappen.
•
Hoofdstuk Natuurtoets is niet ingevuld.
•
Over de intensivering van de verlichting wordt niets gemeld.
•
Over verstoring van archeologische bodemlagen wordt niets gemeld
•
Er zijn alternatieven er is geen reden van groot belang.
•
Er zijn ook geen bouwplannen voor bestaande omgeving aan de Havendijk.
•
LPG als brandstof (wat aangegeven als reden van verplaatsing) heeft z'n langste
tijd gehad.
•
Er zijn al heel veel tankstations in Tiel.
•
Kortom er is geen reden om de verplaatsing noodzakelijk te noemen.
•
lees het gehele bezwaar.
15 dec 2014. Landschapsnieuws.
Stichting Lanschapsbeheer Gelderland.
Nieuwsbrief. winter 2014-2015
28 april 2014 Inspraak bedrijventerrein Medel,
"Het verdient nog steeds aanbeveling om geen ontwikkelingen in gang te zetten
zolang er nog geen zicht is op een aantrekkende markt. Dat betekent concreet dat er
op dit moment geen aanleiding is om zachte plannen om te zetten naar uitgeefbaar
terrein."
lees verder: Zienswijze GNMF en Waardevol Tiel bedrijventerrein Medel
7 febr 2014. Bomen in het Buitengebied en handel op een bedrijventerrein.
Horen handelsactiviteiten thuis in het buitengebied of op een bedrijventerrein. Dat is
de kern van de discussie die nu in Buren gevoerd wordt. De problematiek beperkt
zich niet tot Buren alleen. Het is een kwestie die ook in Tiel en in de hele West-
Betuwe speelt. Om het nog breder te trekken, de schaalvergroting in de landbouw
en de gevolgen daarvan spelen overal in het buitengebied. Dat roept wel een aantal
klemmende vragen op.
In de landbouw- of het nu gaat om de intensieve veeteelt of de fruitteelt – ruimen al
decennia lang de kleine boeren het veld. Ze zijn er niet meer. Overleven, dat vraagt
investeringen en schaalgrootte. Het grondgebruik wordt steeds intensiever, er
komen nieuwe activiteiten om geld te verdienen.
Het gevolg van dit alles is dat de kwaliteit van het buitengebied onder druk staat.
Daar waar het landschap, de cultuur en de natuurwaarden het resultaat waren van
eeuwen van geleidelijke ontwikkeling en ontginning is sinds de jaren vijftig van de
vorige eeuw door ruilverkavelingen de schaalvergroting in de landbouw bevorderd.
Landbouw is een kapitaalsintensieve, technologisch geavanceerde bedrijfstak
geworden met steeds minder en grotere bedrijven.
De omstreden Knorhof in Kapel-Avezaath is een voorbeeld van een bedrijf waar een
groot aantal dieren op een relatief klein oppervlak worden gehouden. Niet voor niets
is de discussie over megastallen losgebarsten. Ook in de melkveehouderij dreigt
schaalvergroting. Als de melkquota worden afgeschaft, dan groeit de veestapel. Er
zijn discussies over bedrijven met 1000 koeien. Weg zijn de illusies over vreedzaam
grazende koeien in de wei.
Voor de natuur zijn al die ontwikkelingen rampzalig geweest. Wie vroeger in het
voorjaar of de zomer door het Zoelensche of Maurikse Veld fietste werd begroet
door kieviten, tureluurs, veldleeuweriken en andere weidevogels. Nu is het daar stil,
simpel omdat het grondgebruik, maairegime, waterhuishouding en mestinjectie er
voor gezorgd hebben dat de vogels er niet meer kunnen leven. Of dat erg is dat laat
ik aan ieders oordeel over.
Voor de fruitteelt, ook in Tiel, is het proces van schaalvergroting en het zoeken van
nieuwe activiteiten gaande. Er zijn fruittelers die ook fruithandelaren zijn geworden.
Ondernemers die hun fruit op eigen terrein opslaan en daarvoor steeds grotere
loodsen en koelhuizen bouwen. Wie wel eens langs de Bommelse weg fietst of met
de trein naar Geldermalsen rijdt, weet wat ik bedoel. Ook de bewoners van de
huizen in Zoelen langs de Linge kunnen er van mee praten. Daar verrees in een
landschappelijk waardevol gebied ook tot ieders verrassing een grote loods. Nu is
een gebouw vaak een kwestie van esthetiek, vind je het mooi of lelijk, past het of
juist niet?
Er is echter nog een minder mooie kant aan de medaille. Grotere ondernemingen
met handelsactiviteiten betekenen ook grotere vrachtwagens op wegen die daar
eigenlijk niet op berekend zijn. Met alle gevolgen voor de omwonenden, de
leefbaarheid en het wegenonderhoud. Weer een stap in de industrialisatie van het
landschap.
Geen wonder dat er dan een keer de discussie oplaait over de vraag of activiteiten
die zijdelings met de fruitteelt te maken hebben niet beter op een goed ontsloten
bedrijventerrein kunnen plaats vinden. De fruitbomen blijven echt wel in het
buitengebied, op- en overslag niet. De even voorspelbare reactie van de sector is
dan te stellen dat men er niets van begrijpt, dat eigen grond veel goedkoper is dan
een bedrijventerrein. Maar waarom maken wij dan een onderscheid tussen zeg
metaalfabriek die niet op die goedkope agrarische grond mag uitbreiden en de boer
die een groothandel begint op eigen terrein? Het is namelijk voor iedere ondernemer
en of huizenbouwer goedkoper om te bouwen op boerengrond dan op
uitbreidingsgronden voor woonwijken of op goed ontsloten bedrijventerreinen.
Het buitengebied, daar zoek je naar de balans tussen boer, natuur en cultuur. En
soms raakt die balans verstoord. Dat vraagt dan om ingrijpen.
Arnoud Reijnen
Waardevol Tiel,
23 december 2013.
Aan de Provincie Gelderland, Geacht College.
De provincie bereidt op verzoek van het bedrijvenpark Medel en de gemeenten Tiel
en Neder-Betuwe een inpassingsplan voor......
Het is ons onduidelijk waarom de provincie Gelderland in deze specifieke situatie
een inpassingsplan wil vaststellen. In de Structuurvisie Bedrijventerreinen en
Werklocaties geeft de provincie aan dat zij een inpassingsplan kunnen vaststellen
indien sprake is van een provinciaal belang (gemeentegrensoverstijgend). In de
toelichting op het voorontwerp-inpassingsplan zonering industrielawaai
bedrijventerrein Medel is niets geschreven over het provinciale belang en in de .......
19 december 2013.
Aan: Raad en College van de gemeente Tiel
De Gemeente Tiel is voornemens mee te werken aan de vestiging van een
tankstation met wasstraat en kiosk voor de firma van Dijkhuizen aan de
Industrieweg hoek Staartsestraat in Tiel.... ............ In het Bestemmingsplan
Buitengebied Tiel 2004, kaart 10 en 12, is dit gebied gekwalificeerd als agrarisch
gebied met grote landschappelijke waarde.
december 2012. In de Gelderlander is een artikel opgenomen over Biezenburg,
de container haven die voor veel welvaart in de regio zal zorgen. En dan is dat beetje
natuur wat verloren gaat wel jammer, maar ja. Over de vele onzekerheden zowel
wat geld betreft (wie betaald loopt risico) als de te verwachten goederen en de
afnemende verkeer hoeveelheden op de A15, is een te dun denkmodel gehanteerd.
Wanneer eenmaal de eerste paal er in gaat, is er geen weg terug.
ivm copyright geen copie van het artikel wel een link:
https://www.gelderlander.nl/rivierenland/biezenburg-krijgt-plek-op-waal-
as~a27e509b/
Het stuk in de bijlage is de definitieve versie van onze recente discussie over de
nieuwste plannen van de gemeente voor Kleine Willemspolder, klimaatdijk en
vijverberg. Of we ook met de verdere uitwerking kunnen instemmen moet natuurlijk
nog blijken, voorlopig zijn de plannen ontzettend ten goede bijgesteld. Een mogelijke
kritiek zou kunnen zijn de kans op meer kwel voor het noordelijk deel van de
Vogelbuurt ten gevolge van ophoging van het vijverterrein.
18 okt 2010 klimaatdijk een zowel onbetaalbare als nutteloze aantasting ........
Tiel Breed.
8 april 2022 Er is een nieuwe uitgave van De Linge Achterna
dat is een mooi werk. Een goed overzicht van de Stad Tiel en het water. Water: een bedreiging en ook een bron van economische groei. Met kaarten en toelichting, de Linge dwars door de stad, niet meer voor te stellen. Geniet er nog even van, het landschap komt steeds meer in de knel.dec 2018. Ja, De dijk wordt verzwaard…
De dijk wordt verzwaard. Dat was zo’n drie jaar geleden de mededeling. Niet voor het eerst, dat was ook in de jaren ’80 het geval. Er zijn nieuwe normen van kracht, voorheen gold voor de rivierdijken een norm van een hoogwater dat ééns in de 1250 jaar, nu wordt dat ééns in de 100:000 jaar. Dus kwam het dijkvak Tiel-Waardenburg aan de beurt en is gestart met de planning voor de stad Tiel zelf. Dijkverzwaring toen… De dijkverzwaring in de jaren 70 en 80 werd benaderd vanuit een ingenieursperspectief. Rechte lijnen, alles aan obstakels uit de dijk. Die aanpak leidde, zeker na een dijkverzwaring in Brakel, tot weerstand en grote protesten. Er kwam een commissie, de commissie Becht. De slotsom was: maatwerk en aandacht voor natuur en landschap. In de Tieler- en Culemborgerwaarden kwam er een plan voor Tiel dat voorzag in een dijk voor de stad. Protesten en een contra-expertise van de Delftse waterbouwkundige Bourguignon leidde ertoe dat de toenmalige coördinatiecommissie voor de dijkverzwaring vroeg om een nadere uitwerking. De impasse die volgde duurde tot de hoge waterstanden van 1994-95 en 95-96. De dijkverzwaring is toen versneld uitgevoerd. Voor het stadsgezicht van Tiel volgt die veldslag dus opnieuw. Blijft Tiel een stad aan de Waal of wordt het een stad achter een bult klei. Dijkverzwaring nu De dijkverzwaring die nu wordt voorbereid verschilt van de vorige variant. Het waterschap Rivierenland heeft een uitgebreide inventarisatie onder de bevolking gehouden. Het ging om meer dan de dijk alleen, er werd ook gekeken naar recreatie, beleving, wonen enzovoorts, dat alles onder de term mee koppelende belangen. Er werd een klankbordgroep ingesteld. Het grote verschil is dat allereerst de normstelling (waar moet een dijk tegen kunnen) landelijk opgehoogd is en niet ter discussie gesteld kan worden. Dat geldt ook voor de bijbehorende waterpeilen. De gegevens en de kennis die daarvoor nodig is, berust bij de waterschappen, Rijkswaterstaat en de grote ingenieursbureaus. De slotsom is dat de dijkverzwaring niet wordt aangepakt vanuit een conserverend perspectief, het handhaven van de karakteristiek van de dijk en het landschap zoals we die kennen. Er komt een nieuwe dijk en of die leidt tot de herkenning dat wij in de Betuwe zijn? De tijd zal het leren. De Varikse geul De discussie over de dijkverzwaring werd beïnvloed door de vraag of er wel of niet een nieuwe riviergeul achter Varik langs moest worden aangelegd. Aanleggen van de geul zou leiden tot minder ingrijpende dijkverzwaring bovenstrooms van Varik. De emoties liepen hoog op, het argument dat de veiligheid ook voor Varik niet in het geding was vond geen weerklank. Uiteindelijk gaven die emoties en argumenten, naast de kosten, de doorslag. De minister blies de nevengeul af. Drie smaken dijk. In zijn algemeenheid leidt de verzwaring tot een relatief geringe verhoging van de dijk, zeg zo’n 75 centimeter. De crux zit hem in de aanberming, het dijktaluut. De dijk wordt fors breder, zowel aan de rivier- als aan de landzijde. Dat heeft de nodige gevolgen voor het landschap. Nu komt die dijkverzwaring in drie smaken: de dijk verschuift naar de rivier, de dijk verschuift naar het land of de dijkverzwaring vergt maatwerk. Dat laatste is het geval bij het kasteelbos van Waardenburg en ook bij de Ophemertse Dijk bij Tiel. Ondertussen hebben de gesprekken over mee koppelende belangen een veelheid aan gedachten en plannen opgeleverd. Die zijn echter losgekoppeld van de dijkverzwaring en besproken tussen de gemeenten, de provincie en het waterschap. Of die plannen uitgevoerd worden, hangt af van die gesprekken en de afspraken die daar gemaakt zijn. Of het bewust is of niet, de indruk is zo wel gewekt dat de dijkverzwaring stond voor een integrale aanpak van het gebied tussen Tiel en Waardenburg. Dat is niet het geval. Er komt een nieuwe dijk en het landschap gaat veranderen. Hoe nu verder? De hoofdlijnen van het dijkontwerp zijn vastgesteld. Bij de uitwerking daarvan heeft het bestuur van het waterschap Rivierenland aangegeven dat er bezuinigd moet worden. Dat wil niet zeggen dat de hoofdkeuzes (richting de rivier, richting het achterland of maatwerk) veranderen. Wel dat er aanpassingen volgen, is er bijvoorbeeld overal een brede berm aan de rivierzijde nodig of kan die met behoud van veiligheid en veiligheidsnormen achterwege laten. Of die nieuwe dijk mooi of lelijk is, dat kunnen wij straks beoordelen. Of het beheer zorgt voor een waardevolle vegetatie of dat het verpachten als schapenweide meer oplevert, dat is ook zo’n vraag. Maar voor de klankbordgroep voor de dijkverzwaring is het een nuttige exercitie met smalle marges van invloed geweest. Een brede discussie over de vraag of een dijkverzwaring nu wel moest en hoe dan precies, bleef anders dan in de voorgaande decennia achterwege. Het proces van dijkverzwaring gaat door, de klankbordgroep ook. Nu gaat het over de individuele dijkvakken tussen Tiel en Waardenburg. Wordt vervolgd. dec 2018 Zonnepaneelparken / Energie transitie. Ofschoon Waardevol Tiel, samen met zowel de Vereniging tot Behoud van het Lingelandschap als met een stevig aantal omwonenden, zich met succes heeft verzet tegen de inrichting van zonnepaneelparken in het waardevolle gebied van de Linge, nemen wij wel actief deel in de Energiegroep Tiel. Deze groep van Tielse ingezetenen denkt mee met het gemeentebestuur op welke wijze onze gemeente kan bijdragen in de energietransitie, zonder daarbij landschappelijke schade te veroorzaken. Er zijn door de gemeente enkele goede initiatieven genomen, zoals het haalbaarheidsonderzoek naar het gebruik van industriële restwarmte t.b.v. wijkverwarming en het besluit tot gasloze nieuwbouw van het Lingecollege. Maar anderzijds lijkt zij toch teveel het regionaal overleg af te wachten. Zo lijkt zij huiverig te staan tegenover het stellen van bouwkundige eisen aan nieuwe bedrijfspanden, waardoor het mogelijk zou zijn panelen op daken te plaatsen. Dat blijkt het geval te zijn bij het te bouwen distributiecentrum van de Plus supermarkt op Medel. Hier is geen versterkte dakconstructie geëist, wellicht uit angst dat Plus zich dan liever elders gaat vestigen. En dat terwijl het bedrijfsleven toch voor de grootste luchtvervuiling verantwoordelijk is. Waardevol Tiel heeft twee mogelijkheden aangegeven voor de inrichting van zonnepaneelparken. Dat betreft het ernstig vervuilde voormalige Wetro-terrein aan de Papesteeg en een ongebruikte, ruime grasstrook aan de Hoogkellenseweg. Het eerste terrein is tijdelijk verhuurd aan een wegenbouwer, maar komt op afzienbare termijn beschikbaar. Het tweede terrein lijkt direct beschikbaar te zijn, maar de gemeente wil toch eerst het regionaal overleg afwachten. Ons inzien is het beter dat onze gemeente het voortouw neemt in plaats van een afwachtende houding aan te nemen. Pluk het laaghangend fruit en doe wat je in redelijkheid kunt doen, is ons advies. Door het relatieve ruimtegebrek binnen de gemeente Tiel zijn wij erg afhankelijk van omliggende gemeenten met meer ruimte. We moeten dus laten zien dat we er op eigen gebied van alles aan doen en gedaan hebben. januari 2013 Beste mensen, De kwestie over de bomenkap en vernietiging van roekennesten aan de Echteldsedijk woedt nog steeds. De bijgaande brief (14 jan 2013) , met wat kleine weglatingen, is recent naar de gemeente gestuurd als reactie op het standpunt van het College, de kwestie met de bomenkap zal samen met deze brief 28 februari op verzoek van GroenLinks nogmaals in de commissie Bestuur besproken worden. Er is inmiddels wel een reactie van de landelijke inspectie die dan weer niet aangekomen zou zijn bij de gemeente. ook is er een gesprek geweest van de mensen van de klankbordgroep met John Rozema, de ambtenaar die de klankbordgroep coördineerde en zijn baas Henk Udo, men heeft min of meer toegegeven dat er veel fouten zijn gemaakt, dit zal inmiddels met het College zijn gecommuniceerd. We hebben in dat gesprek aangedrongen op voldoende uren voor de ambtenaar die de werkzaamheden van de klankbordgroep coördineert en in de ambtelijke organisatie moet laten doorwerken.
Tiel Breed.
8 april 2022 Er is een nieuwe
uitgave van De Linge
Achterna
dat is een mooi werk. Een goed overzicht van de Stad Tiel en het water. Water: een bedreiging en ook een bron van economische groei. Met kaarten en toelichting, de Linge dwars door de stad, niet meer voor te stellen. Geniet er nog even van, het landschap komt steeds meer in de knel.dec 2018. Ja, De dijk wordt
verzwaard…
De dijk wordt verzwaard. Dat was zo’n drie jaar geleden de mededeling. Niet voor het eerst, dat was ook in de jaren ’80 het geval. Er zijn nieuwe normen van kracht, voorheen gold voor de rivierdijken een norm van een hoogwater dat ééns in de 1250 jaar, nu wordt dat ééns in de 100:000 jaar. Dus kwam het dijkvak Tiel-Waardenburg aan de beurt en is gestart met de planning voor de stad Tiel zelf. Dijkverzwaring toen… De dijkverzwaring in de jaren 70 en 80 werd benaderd vanuit een ingenieursperspectief. Rechte lijnen, alles aan obstakels uit de dijk. Die aanpak leidde, zeker na een dijkverzwaring in Brakel, tot weerstand en grote protesten. Er kwam een commissie, de commissie Becht. De slotsom was: maatwerk en aandacht voor natuur en landschap. In de Tieler- en Culemborgerwaarden kwam er een plan voor Tiel dat voorzag in een dijk voor de stad. Protesten en een contra-expertise van de Delftse waterbouwkundige Bourguignon leidde ertoe dat de toenmalige coördinatiecommissie voor de dijkverzwaring vroeg om een nadere uitwerking. De impasse die volgde duurde tot de hoge waterstanden van 1994-95 en 95-96. De dijkverzwaring is toen versneld uitgevoerd. Voor het stadsgezicht van Tiel volgt die veldslag dus opnieuw. Blijft Tiel een stad aan de Waal of wordt het een stad achter een bult klei. Dijkverzwaring nu De dijkverzwaring die nu wordt voorbereid verschilt van de vorige variant. Het waterschap Rivierenland heeft een uitgebreide inventarisatie onder de bevolking gehouden. Het ging om meer dan de dijk alleen, er werd ook gekeken naar recreatie, beleving, wonen enzovoorts, dat alles onder de term mee koppelende belangen. Er werd een klankbordgroep ingesteld. Het grote verschil is dat allereerst de normstelling (waar moet een dijk tegen kunnen) landelijk opgehoogd is en niet ter discussie gesteld kan worden. Dat geldt ook voor de bijbehorende waterpeilen. De gegevens en de kennis die daarvoor nodig is, berust bij de waterschappen, Rijkswaterstaat en de grote ingenieursbureaus. De slotsom is dat de dijkverzwaring niet wordt aangepakt vanuit een conserverend perspectief, het handhaven van de karakteristiek van de dijk en het landschap zoals we die kennen. Er komt een nieuwe dijk en of die leidt tot de herkenning dat wij in de Betuwe zijn? De tijd zal het leren. De Varikse geul De discussie over de dijkverzwaring werd beïnvloed door de vraag of er wel of niet een nieuwe riviergeul achter Varik langs moest worden aangelegd. Aanleggen van de geul zou leiden tot minder ingrijpende dijkverzwaring bovenstrooms van Varik. De emoties liepen hoog op, het argument dat de veiligheid ook voor Varik niet in het geding was vond geen weerklank. Uiteindelijk gaven die emoties en argumenten, naast de kosten, de doorslag. De minister blies de nevengeul af. Drie smaken dijk. In zijn algemeenheid leidt de verzwaring tot een relatief geringe verhoging van de dijk, zeg zo’n 75 centimeter. De crux zit hem in de aanberming, het dijktaluut. De dijk wordt fors breder, zowel aan de rivier- als aan de landzijde. Dat heeft de nodige gevolgen voor het landschap. Nu komt die dijkverzwaring in drie smaken: de dijk verschuift naar de rivier, de dijk verschuift naar het land of de dijkverzwaring vergt maatwerk. Dat laatste is het geval bij het kasteelbos van Waardenburg en ook bij de Ophemertse Dijk bij Tiel. Ondertussen hebben de gesprekken over mee koppelende belangen een veelheid aan gedachten en plannen opgeleverd. Die zijn echter losgekoppeld van de dijkverzwaring en besproken tussen de gemeenten, de provincie en het waterschap. Of die plannen uitgevoerd worden, hangt af van die gesprekken en de afspraken die daar gemaakt zijn. Of het bewust is of niet, de indruk is zo wel gewekt dat de dijkverzwaring stond voor een integrale aanpak van het gebied tussen Tiel en Waardenburg. Dat is niet het geval. Er komt een nieuwe dijk en het landschap gaat veranderen. Hoe nu verder? De hoofdlijnen van het dijkontwerp zijn vastgesteld. Bij de uitwerking daarvan heeft het bestuur van het waterschap Rivierenland aangegeven dat er bezuinigd moet worden. Dat wil niet zeggen dat de hoofdkeuzes (richting de rivier, richting het achterland of maatwerk) veranderen. Wel dat er aanpassingen volgen, is er bijvoorbeeld overal een brede berm aan de rivierzijde nodig of kan die met behoud van veiligheid en veiligheidsnormen achterwege laten. Of die nieuwe dijk mooi of lelijk is, dat kunnen wij straks beoordelen. Of het beheer zorgt voor een waardevolle vegetatie of dat het verpachten als schapenweide meer oplevert, dat is ook zo’n vraag. Maar voor de klankbordgroep voor de dijkverzwaring is het een nuttige exercitie met smalle marges van invloed geweest. Een brede discussie over de vraag of een dijkverzwaring nu wel moest en hoe dan precies, bleef anders dan in de voorgaande decennia achterwege. Het proces van dijkverzwaring gaat door, de klankbordgroep ook. Nu gaat het over de individuele dijkvakken tussen Tiel en Waardenburg. Wordt vervolgd. dec 2018 Zonnepaneelparken / Energie transitie. Ofschoon Waardevol Tiel, samen met zowel de Vereniging tot Behoud van het Lingelandschap als met een stevig aantal omwonenden, zich met succes heeft verzet tegen de inrichting van zonnepaneelparken in het waardevolle gebied van de Linge, nemen wij wel actief deel in de Energiegroep Tiel. Deze groep van Tielse ingezetenen denkt mee met het gemeentebestuur op welke wijze onze gemeente kan bijdragen in de energietransitie, zonder daarbij landschappelijke schade te veroorzaken. Er zijn door de gemeente enkele goede initiatieven genomen, zoals het haalbaarheidsonderzoek naar het gebruik van industriële restwarmte t.b.v. wijkverwarming en het besluit tot gasloze nieuwbouw van het Lingecollege. Maar anderzijds lijkt zij toch teveel het regionaal overleg af te wachten. Zo lijkt zij huiverig te staan tegenover het stellen van bouwkundige eisen aan nieuwe bedrijfspanden, waardoor het mogelijk zou zijn panelen op daken te plaatsen. Dat blijkt het geval te zijn bij het te bouwen distributiecentrum van de Plus supermarkt op Medel. Hier is geen versterkte dakconstructie geëist, wellicht uit angst dat Plus zich dan liever elders gaat vestigen. En dat terwijl het bedrijfsleven toch voor de grootste luchtvervuiling verantwoordelijk is. Waardevol Tiel heeft twee mogelijkheden aangegeven voor de inrichting van zonnepaneelparken. Dat betreft het ernstig vervuilde voormalige Wetro- terrein aan de Papesteeg en een ongebruikte, ruime grasstrook aan de Hoogkellenseweg. Het eerste terrein is tijdelijk verhuurd aan een wegenbouwer, maar komt op afzienbare termijn beschikbaar. Het tweede terrein lijkt direct beschikbaar te zijn, maar de gemeente wil toch eerst het regionaal overleg afwachten. Ons inzien is het beter dat onze gemeente het voortouw neemt in plaats van een afwachtende houding aan te nemen. Pluk het laaghangend fruit en doe wat je in redelijkheid kunt doen, is ons advies. Door het relatieve ruimtegebrek binnen de gemeente Tiel zijn wij erg afhankelijk van omliggende gemeenten met meer ruimte. We moeten dus laten zien dat we er op eigen gebied van alles aan doen en gedaan hebben. januari 2013 Beste mensen, De kwestie over de bomenkap en vernietiging van roekennesten aan de Echteldsedijk woedt nog steeds. De bijgaande brief (14 jan 2013) , met wat kleine weglatingen, is recent naar de gemeente gestuurd als reactie op het standpunt van het College, de kwestie met de bomenkap zal samen met deze brief 28 februari op verzoek van GroenLinks nogmaals in de commissie Bestuur besproken worden. Er is inmiddels wel een reactie van de landelijke inspectie die dan weer niet aangekomen zou zijn bij de gemeente. ook is er een gesprek geweest van de mensen van de klankbordgroep met John Rozema, de ambtenaar die de klankbordgroep coördineerde en zijn baas Henk Udo, men heeft min of meer toegegeven dat er veel fouten zijn gemaakt, dit zal inmiddels met het College zijn gecommuniceerd. We hebben in dat gesprek aangedrongen op voldoende uren voor de ambtenaar die de werkzaamheden van de klankbordgroep coördineert en in de ambtelijke organisatie moet laten doorwerken. Klein deel uit de brief: Tiel, 14 januari 2013 betreft: reactie burgerleden van de klankbordgroep Natuur op de brief van B&W van de gemeente Tiel van 27 november 2012 . Onderwerpen: kap populieren, Kap populieren - vergunningsvrij, Klankbordgroep Natuur Tiel Gemeente: Uw gevoel dat wij het natuurbeleid niet serieus nemen, kunnen wij op papier niet wegnemen. Wij stellen dan ook voor om met elkaar van gedachten te wisselen hierover. Dan kunnen we ook met elkaar in gesprek over de rol en functie van de Klankbord Natuur Tiel. U ontvangt nog dit jaar een uitnodiging. De gehele reactie klik hier.
Monumenten.
langs de monumenten in Tiel. Compleet met foto's en een beschrijving. (tgv open
monumentendag 2009).
De te wandelen route is in de tekst blauw gemarkeerd.
Toelichting op: Een wandelroute door Tiel
Ter gelegenheid van OpenMonumentendag 2009 heeft het MAB voor de gemeente Tiel een cultuurhistorische
fiets– en wandeltocht door het buitengebied en de historische stadskern samengesteld.
Dwalen door 2000 jaar cultuurhistorie
Het bevat naast de routebeschrijvingen ook kaartjes en veel informatie over de Tielse
monumenten en landschappen .Aansluitend bij het thema van OM 2009, “Op de Kaart” is er
veel aandacht voor historische plattegronden van het gebied en wat deze vertellen over de
ruimtelijke ontwikkelingen door de eeuwen heen. Het gebied waar de cultuurhistorische
tochten doorheen voert is dan ook een uniek cultuurlandschap, waar sporen zijn gevonden van
menselijke bewoning, die zelfs terugreiken tot de Bronstijd. De route voert onder meer langs de
eerste buitenbegraafplaats van Nederland,door de kern van het inmiddels volledig binnen de
uitbreidingen van Tiel ingekapselde dorp Drumpt en via de historierijke Hamsche brug over de
Linge door het fraaie polderlandschap. In dit buitengebied vinden de prachtige Betuwse
boerderijen en de dorpen Kapel-Avezaath en Wadenoijen. Via een wandeling door het oude
centrum van Tiel maakt men niet alleen kennis met het middeleeuwse verleden van de stad,
maar ook met de boeiende en gevarieerde wederopbouwarchitectuur van kort na de Tweede
Wereldoorlog.
- Bomen, onze levende monumenten.
- Websites van over Rijks en Gemeente monumenten.
- Foto’s van 67 Bestaande monumenten.
- Foto’s van Verdwenen monumenten.
net voor de catastrofale beschietingen die Tiel in enkele
weken veranderde in een puinhoop.
Ga naar:
- Een schitterende luchfoto 21 febr 1945
Monumenten.
Toelichting op: Een wandelroute door Tiel
Ter gelegenheid van OpenMonumentendag 2009 heeft het MAB
voor de gemeente Tiel een cultuurhistorische fiets– en wandeltocht
door het buitengebied en de historische stadskern samengesteld.
Dwalen door 2000 jaar
cultuurhistorie
Het bevat naast de routebeschrijvingen ook kaartjes en veel
informatie over de Tielse monumenten en landschappen
.Aansluitend bij het thema van OM 2009, “Op de Kaart” is er veel
aandacht voor historische plattegronden van het gebied en wat deze
vertellen over de ruimtelijke ontwikkelingen door de eeuwen heen.
Het gebied waar de cultuurhistorische tochten doorheen voert is dan
ook een uniek cultuurlandschap, waar sporen zijn gevonden van
menselijke bewoning, die zelfs terugreiken tot de Bronstijd. De route
voert onder meer langs de eerste buitenbegraafplaats van
Nederland,door de kern van het inmiddels volledig binnen de
uitbreidingen van Tiel ingekapselde dorp Drumpt en via de
historierijke Hamsche brug over de Linge door het fraaie
polderlandschap. In dit buitengebied vinden de prachtige Betuwse
boerderijen en de dorpen Kapel-Avezaath en Wadenoijen. Via een
wandeling door het oude centrum van Tiel maakt men niet alleen
kennis met het middeleeuwse verleden van de stad, maar ook met
de boeiende en gevarieerde wederopbouwarchitectuur van kort na
de Tweede Wereldoorlog.
langs de monumenten in Tiel. Compleet met foto's en een
beschrijving. (tgv open monumentendag 2009).
De te wandelen route is in de tekst blauw gemarkeerd.
- Bomen, onze levende monumenten.
- Websites van over Rijks en Gemeente monumenten.
- Foto’s van 67 Bestaande monumenten.
- Foto’s van Verdwenen monumenten.
Ga naar:
- Een schitterende luchfoto 21 febr 1945
net voor de catastrofale beschietingen die Tiel in enkele
weken veranderde in een puinhoop.
Bestaande Monumenten in en nabij de stad Tiel.
zie voor meer informatie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_rijksmonumenten_in_Tiel_(plaats)
#/media/File:Koetshuis_Ambtmanshuis_-_Tiel_-_20208945_-_RCE.jpg)
Ambtmanstraat 17
Achterweg bij 3
Sint Agnietenstraat 13
Sint Agnietenstraat 17
Sint Agnietenstraat 19
Sint Agnietenstraat 21
Sint Agnietenstraat 26
Ambtmanstraat 9
Ambtmanstraat 15
Ambtmanstraat 17
.JPG)
Ambtmanstraat 12
Ambtmanstraat 24
Ambtmanstraat 30
en Hoogeinde 2
Gasthuisstraat 20
Gasthuisstraat 24
Gasthuisstraat 96
Markt
Kalverbos 4
Kalverbos 6
Kerkplein 2
.JPG)
Kerkstraat 34
Kerkstraat 32
Kerkstraat 30A
Kerkstraat 30
Kerkstraat 6
Kerkstraat 23
Kerkplein 6
Kerkplein 5
Kerkplein bij 4
Kerkplein 4
.JPG)
.JPG)
Meester Troelstrastraat 1
Nieuwe Tielseweg 1
Burgemeester Meslaan 1
Ambtmanstraat 20
Achterweg 11
Ambtmanstraat bij 17
Ambtmanstraat bij 17
Sint Walburgkerkpad 3
Sint Walburgkerkpad 1
Voor de Kijkuit bij 7
Burgemeester Meslaan 81
Burgemeester Meslaan 121
Burgemeester Meslaan 78
Lingeweg 1
Verloop binnengracht
Rechtbankstraat/
Grotebrugse Grintweg
Westluidensestraat 3
Weerstraat 49
Weerstraat 47
Sint Walburgstraat 19
Sint Walburgstraat 17
Sint Walburg 9
Sint Walburg 8
Sint Walburg 7
Sint Walburg 6
Sint Walburg 5
Sint Walburg 4
Sint Walburg 3
Sint Walburg 3
Waalstraat
Vismarkt op Plein
Plein 46
Ophemertsedijk 2
Tussen het westelijke
uiteinde van de
Hoogeindsestraat en
de Oliemolensteeg
Lingedijk
J.D. van Leeuwenstraat
Koornmarkt 20
Korenbeursplein 2
Koninginnestraat 13
Door op de foto te klikken wordt de foto vergroot.
U bent dan in wikipedia. Door in de linkerbovenhoek te klikken gaat u terug naar deze website.
Bestaande Monumenten in en nabij de stad Tiel.
Ambtmanstraat 17
Achterweg bij 3
Sint Agnietenstraat 13
Sint Agnietenstraat 17
Sint Agnietenstraat 19
Sint Agnietenstraat 21
Sint Agnietenstraat 26
Ambtmanstraat 9
Ambtmanstraat 15
Ambtmanstraat 12
Ambtmanstraat 24
Ambtmanstraat 30
en Hoogeinde 2
Gasthuisstraat 20
Gasthuisstraat 24
Gasthuisstraat 96
Markt
Kalverbos 4
Kalverbos 6
Ambtmanstraat 17
Kerkplein 2
Kerkstraat 34
Kerkstraat 32
Kerkstraat 30A
Kerkstraat 30
Kerkstraat 6
Kerkstraat 23
Kerkplein 6
Kerkplein 5
Kerkplein bij 4
Kerkplein 4
Waalstraat
Vismarkt op Plein
Plein 46
Ophemertsedijk 2
Tussen het westelijke
uiteinde van de
Hoogeindsestraat en
de Oliemolensteeg
Lingedijk
J.D. van Leeuwenstraat
Koornmarkt 20
Korenbeursplein 2
Koninginnestraat 13
Burgemeester Meslaan 78
Lingeweg 1
Verloop binnengracht
Rechtbankstraat/
Grotebrugse Grintweg
Westluidensestraat 3
Weerstraat 49
Weerstraat 47
Sint Walburgstraat 19
Sint Walburgstraat 17
Sint Walburg 9
Sint Walburg 8
Sint Walburg 7
Sint Walburg 6
Sint Walburg 5
Sint Walburg 4
Sint Walburg 3
Sint Walburg 3
Ambtmanstraat 20
Achterweg 11
Ambtmanstraat bij 17
Ambtmanstraat bij 17
Sint Walburgkerkpad 3
Sint Walburgkerkpad 1
Voor de Kijkuit bij 7
Burgemeester Meslaan 81
Burgemeester Meslaan 121
Door op de foto te klikken wordt de foto vergroot.
U bent dan in wikipedia. Door in de linkerbovenhoek te klikken gaat u terug naar deze website.Contact
Waardevol Tiel
Bestuur
Arnoud Reijnen voorzitter
awreijnen@ziggo.nl
Nancy Hageman secretaris
miss_nancyhageman@hotmail.com
Simon Vestdijkstraat 19
4003 DX Tiel
06 55121210
Ronald van Lith penningmeester
rhvanlith@gmail.com
Meidoornstraat 12
4001ZE Tiel
0344 612328
Chris Koolma webmaster (Geen bestuurslid)
opl110@upcmail.nl
Hoveniersweg 104
401HX Tiel
0344 611809
Contact
Waardevol Tiel
Bestuur
Arnoud Reijnen voorzitter
awreijnen@ziggo.nl
Nancy Hageman secretaris
miss_nancyhageman@hotmail.com
Simon Vestdijkstraat 19
4003 DX Tiel
06 55121210
Ronald van Lith penningmeester
rhvanlith@gmail.com
Meidoornstraat 12
4001ZE Tiel
0344 612328
Chris Koolma webmaster (Geen bestuurslid)
opl110@upcmail.nl
Hoveniersweg 104
401HX Tiel
0344 611809